رابین‌هود در شهرداری نیویورک؛ نقشه زهران ممدانی برای جنگ با ترامپ

به گزارش زومان، شاید شامگاه 5 نوامبر ۲۰۲۵، وقتی نتایج انتخابات شهرداری نیویورک اعلام شد، بسیاری در برج‌های شیشه‌ای وال‌استریت یا لابی‌های قدرت، با ناباوری به نام برنده خیره شدند: زهران قوام ممدانی.

مرد جوانی که تا چند سال پیش، نامش تنها برای فعالان اجتماعی و ساکنان محله «آستوریا» آشنا بود، توانست اندرو کومو و کورتیس اسلیوا، وزنه‌های سنگین سیاست آمریکا را کنار بزند. این فقط یک پیروزی انتخاباتی نبود؛ این یک زلزله سیاسی بود که نشان داد قواعد بازی در حال تغییر است.

اما داستان زهران از راهروهای قدرت در نیویورک شروع نمی‌شود. قصه او در کامپالا، پایتخت اوگاندا، آغاز می‌شود؛ جایی که فرزند پدری استاد دانشگاه به نام محمود ممدانی و مادری فیلمساز به نام میرا نایر بود.

در هفت سالگی، خانواده‌اش مانند میلیون‌ها خانواده مهاجر دیگر، با رویای فرصت‌های بهتر به نیویورک آمدند. او در مدارس دولتی درس خواند و در دبیرستان علوم برانکس، جایی که نخبگان آینده شهر پرورش می‌یابند، اولین بذر رهبری را در وجود خود کشف کرد؛ اما نه در کلاس درس، بلکه در زمین خاکی ورزش؛ جایی که اولین تیم کریکت مدرسه را راه انداخت تا ورزشی را که ریشه در فرهنگش داشت، به همکلاسی‌هایش معرفی کند.

این توانایی سازماندهی و گردهم آوردن آدم‌ها، در دانشگاه هم همراهش بود و در کالج بودوین، همزمان با تحصیل در رشته مطالعات آفریقا، اولین شعبه «دانشجویان طرفدار عدالت در فلسطین» را تأسیس کرد.

شاید مهم‌ترین نقطه عطف زندگی زهران، پیش از ورود به دنیای سیاست رسمی رقم خورد. او به عنوان مشاور مسکن، هر روز با چهره واقعی اقتصاد نابرابر آمریکا روبرو بود: خانواده‌های کم‌درآمد و رنگین‌پوستی که با یک اخطاریه، تمام زندگی‌شان در آستانه فروپاشی قرار می‌گرفت.

اینجا بود که فهمید بحران مسکن یک اتفاق طبیعی نیست، بلکه نتیجه مستقیم دهه‌ها سیاست‌گذاری به نفع شرکت‌های بزرگ است.

همین درک، او را در سال ۲۰۲۰ به سمت مجلس ایالتی نیویورک کشاند. او به عنوان نماینده محله‌ای چندفرهنگی مانند آستوریا، صدای کسانی شد که تا پیش از این صدایی در مراکز تصمیم‌گیری نداشتند. او اولین مرد آسیای جنوبی و اولین اوگاندایی در تاریخ این مجلس بود و این جایگاه، برایش بیش از یک عنوان، یک مسئولیت بود.

یکی از دلایل موفقیت زهران، توانایی او در ساده‌سازی مفاهیم پیچیده است. او استراتژی‌اش را سیاست بدون ترجمه می‌نامد. در ویدیوهای کوتاه و جذابی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کند، مسائل بغرنجی مثل بودجه شهر یا قوانین انرژی را با زبانی ساده و حتی با ارجاع به فیلم‌های بالیوودی توضیح می‌دهد.

او معتقد است سیاست نباید چیزی باشد که مردم برای فهمیدنش به متخصص نیاز داشته باشند؛ سیاست باید خودِ زندگی مردم باشد.

پیروزی او بر کومو، اوج همین رویکرد مردمی بود. در حالی که رقیبش به منابع مالی شرکت‌های بزرگ متکی بود، زهران کمپین خود را بر پایه کمک‌های مالی خرد و انرژی داوطلبان بنا کرد. او خود را یک سوسیالیست دموکرات می‌داند که می‌خواهد شهری بسازد که در آن، حق داشتن سرپناه، دسترسی به درمان و زندگی شرافتمندانه، یک امتیاز نباشد، بلکه یک حق اساسی برای همه باشد. شعار او پس از پیروزی، چکیده تمام باورهایش بود: «شهری برای شما، مقرون‌به‌صرفه، امن و آزاد»

برنامه‌های او فهرستی از آرزوهای مترقی است: مراقبت از سالمندان، افزایش حداقل دستمزد، حمل‌ونقل عمومی رایگان و از همه مهم‌تر، میخکوب کردن اجاره‌بها برای آپارتمان‌هایی که تحت کنترل هستند. اما سوال همیشگی که مثل یک ابر تیره بالای سر چنین طرح‌هایی سایه می‌اندازد، این است: پولش از کجا می‌آید؟

پاسخ ممدانی صریح و بی‌پرده است؛ یک استراتژی اقتصادی که می‌توان آن را «رابین‌هود مدرن» نامید. او در پاسخ به این پرسش، نقشه‌ راه خود را این‌گونه ترسیم می‌کند: «ما نرخ مالیات شرکتی در ایالت نیویورک را به سطح نیوجرسی می‌رسانیم، از ۷.۲۵ درصد به ۱۱.۵ درصد، که ۵ میلیارد دلار درآمد ایجاد می‌کند.»

اما این تنها آغاز ماجراست. تیر دوم در کمان اقتصادی او، ثروتمندان را هدف گرفته است. او معتقد است با اضافه کردن یک مالیات ثابت ۲ درصدی برای تمام کسانی که درآمد سالانه بالای یک میلیون دلار دارند، می‌توان بیش از ۹ میلیارد دلار دیگر به خزانه‌ی ایالت اضافه کرد. به این ترتیب، با یک مجموع درآمد بالقوه‌ ۱۴ میلیارد دلاری، او نه تنها منابع مالی برنامه‌هایش را مشخص می‌کند، بلکه یک هدف سیاسی بزرگتر را نیز دنبال می‌کند؛ به گفته‌ خودش: «شهر را در برابر ترامپ ایمن می‌کنیم.

شخصیت ممدانی تنها در حوزه‌ اقتصاد خلاصه نمی‌شود. او از منتقدان سرسخت سیاست‌های اسرائیل است و اقدامات این کشور در جنگ را نسل‌کشی خوانده است. این موضع‌گیری‌های تند، او را به چهره‌ای دوقطبی تبدیل کرده، اما خودش معتقد است که عدالت، مرز نمی‌شناسد.

اکنون زهران ممدانی، که در سال ۲۰۱۸ شهروند آمریکا شد و به تازگی با هنرمندی سوری به نام راما دواجی ازدواج کرده، نه تنها اولین شهردار هندی-آمریکایی و مسلمان شیعه نیویورک است؛ بلکه نمادی از یک نسل جدید در سیاست آمریکاست؛ نسلی که با تجربه زیسته از مهاجرت، نابرابری و فعالیت اجتماعی، آمده است تا روایت جدیدی برای بزرگ‌ترین شهرهای جهان بنویسد.