رکورد 14 ساله در گرانی قبض آب و برق
قدیمها وقتی درِ کوره های سفال پزی طولانیمدت روی کوره می ماند، حرارت بالا می گرفت. آنقدر بالا که وقتی در را پس از مدتی بر می داشتند، شیئی از درون کوره بیرون می پرید. آن وقت می گفتند چیزی «از کوره در رفت». همین شد ضرب المثل برای زمان هایی که آدم ها صبرشان تمام می شود. حالا انگار صبر دولت در حوزه انرژی در حال تمام شدن است. بعد از سال ها درپوش قیمت حالا به فکر تغییر آن افتاده است. این مهم ترین توضیحی است که میتوان در خصوص «برق، آب و سوخت» . اما سوال این جاست که چرا حالا به این فکر افتاده است؟
رکوردزنی تورم آب برق و سوخت
گزارش تورم مهر ماه مرکز آمار، یک رکورد بالا در تورم بخش «آب، برق و سوخت» دارد. ویژگی مهم این بخش آن است که قیمتهای این بخش را مستقیما دولت تغییر می دهد؛ به صورت دستوری.
سه ماه است که تورم ماهانه قبوض آب و برق بالای هفت درصد است. آنقدر قیمت این بخشها بالا رفته که حالا تورم نقطه به نقطه آن به مرز 70 درصد رسیده است. یعنی قبض آب و برق برای خانوارها به طور متوسط 70 درصد بیشتر از مهر ماه سال گذشته خرج برداشته است. چیزی که حداقل در چهارده سال گذشته سابقه نداشته است. نکته مهم تر همزمانی این اتفاق با افت تولید است.
افت معنادار تولید برق
گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که بیشترین افت تولید در بهار امسال بین بخشهای اقتصادی در «تامین آب و برق» بوده است. تولید این بخش حدودا 11.6 درصد کمتر از سال قبل شده که البته معانی مختلفی دارد؛ کاهش توزیع آب، کاهش تولید برق و برق آبی، افت تقاضای صنعتی و ... .
در اقتصاد وقتی عرضه کالایی کم میشود، به ناچار قیمت آن افزایش پیدا میکند. در طول یک سال گذشته برق و آب کمتری تولید شده است. به همین خاطر است که دولت سیاست تثبیت قیمت در قبضهای آب و برق را کنار گذاشته و حالا تندتر از حد معمول، ناچار است خود را با واقعیت کمبود آب و برق تطبیق دهد و آن را روی قبض مصرفکننده اعمال کند و مصرفکنندهای که سالها به تغییرات جزیی در قبض عادت کرده بود، حالا با افزایش 70 درصدی در یک سال مواجه شده است.