ایران و چین در سودای «آسیای جدید»
عبدالرضا رحمانی فضلی، سفیر ایران در پکن، در اظهاراتی مهم اعلام کرد که همکاری استراتژیک ایران و چین بخشی از یک فرآیند بزرگتر برای ظهور «آسیای جدید» است. او تاکید کرد این اتحاد ژئوپلیتیکی به بازآرایی توازن قدرت در آیندهی آسیا کمک خواهد کرد و پاسخی به یکجانبهگرایی و هژمونی غرب است.
به گزارش روزنامه ساوت چاینا مورنینگ پست در تاریخ ۱۱ آبان ۱۴۰۴ (۲ نوامبر ۲۰۲۵)، فضلی که روز سهشنبه در موسسه مطالعات مالی چونگیانگ در پکن سخنرانی میکرد، روابط با چین را برای صلح منطقهای «سرنوشتساز» خواند و گفت این مشارکت از سطح دوجانبه فراتر رفته و میتواند نقش کشورهای آسیایی در تصمیمگیریهای جهانی را ارتقا دهد.
«از منظر استراتژیک، رابطه ایران و چین بخشی از فرآیند بزرگتر ظهور یک آسیای جدید است... پیوند استراتژیک تهران و پکن فراتر از روابط عادی اقتصادی و دیپلماتیک است. این یک اتصال ژئوپلیتیکی است که به بازآرایی توازن قدرت در آینده آسیا کمک خواهد کرد.»
سفیر ایران با اشاره به موقعیت استراتژیک این کشور در چهارراه خاورمیانه، آسیای مرکزی و جنوب آسیا و کنترل بر تنگه هرمز، بر نقش کلیدی ایران در طرح «کمربند و راه» چین تاکید کرد. او افزود: «ذخایر عظیم انرژی ایران، که سومین دارنده بزرگ ذخایر نفت و دومین دارنده بزرگ ذخایر گاز جهان در سال ۲۰۲۳ است، میتواند به تقویت امنیت انرژی پکن کمک کند.»
این روابط نزدیکتر در پی جنگ ۱۲ روزه در ماه ژوئن تقویت شد؛ زمانی که اسرائیل با حمایت کوتاهمدت آمریکا، کمپین هوایی گستردهای را علیه تاسیسات هستهای و فرماندهی نظامی ایران به راه انداخت. فضلی همچنین به میانجیگری موفق چین میان ایران و عربستان سعودی در سال ۲۰۲۳ به عنوان یک الگوی سازنده برای منطقه اشاره کرد.
با این حال، همکاری تهران و پکن با چالشهایی نیز روبرو است. بریتانیا، فرانسه و آلمان اخیراً با فعالسازی مکانیسم «اسنپبک» (ماشه)، تحریمهای گسترده اقتصادی و نظامی سازمان ملل علیه ایران را بازگرداندهاند. این سه کشور اروپایی، ایران را به «تشدید تنشهای هستهای» متهم میکنند، بهویژه پس از آنکه تهران در واکنش به حملات هوایی، بازرسی از تاسیسات هستهای خود را به حالت تعلیق درآورد.
در مقابل، چین ضمن هشدار نسبت به بحران امنیتی جدید در خاورمیانه، اعلام کرده است که به تحریمها علیه ایران در صورتی که منافعش آسیب ببیند، پاسخ خواهد داد. کونگ پیوو، سفیر چین در تهران، این موضع را روز دوشنبه در تهران اعلام کرد.