پایان جنگ اژدها و عقاب؟ جزئیات توافق بزرگ ترامپ و شی
ماهها بود که بازارهای جهانی نفس در سینه حبس کرده بودند و اقتصاد دنیا به صحنه زورآزمایی دو غول بزرگ تبدیل شده بود؛ اژدهای سرخ چین و عقاب مغرور آمریکا. جنگ تعرفهها، زنجیرههای تأمین را از هم گسسته و سایه رکودی بزرگ را بر سر جهان افکنده بود و همه منتظر یک جرقه بودند؛ یا برای توافقی تاریخی یا برای یک فروپاشی تمامعیار. آن جرقه، در شهر بندری بوسان در کره جنوبی زده شد؟جایی که دونالد ترامپ و شی جینپینگ رو در روی هم نشستند.
حال به نظر میرسد این انتظارها به نتیجه رسیده است. براساس گزارش گاردین، دونالد ترامپ پس از دیدار با شی جینپینگ، سوار بر هواپیمای «ایر فورس وان»، از نتایج یک معامله بزرگ پرده برداشت. معاملهای که میتواند مسیر اقتصاد جهان را در ماههای آینده تغییر دهد. پیش از این دیدار، ترامپ با اطمینان گفته بود: «من و پرزیدنت شی به یک «معامله خوب» برای هر دو کشور خواهیم رسید.»
اما این «معامله خوب» شامل چه مفادی میشود؟
صلح بر سر سلاح پنهان چین
شاید مهمترین بخش توافق، حل و فصل موضوع مواد معدنی کمیاب باشد. این عناصر، مواد اولیه حیاتی برای ساخت تقریباً تمام فناوریهای پیشرفته، از گوشیهای هوشمند گرفته تا تجهیزات نظامی هستند و چین تقریباً انحصار تولید آنها را در دست دارد.
پکن پیش از این، از کنترل صادرات این مواد به عنوان یک اهرم فشار قدرتمند استفاده کرده بود و حال پس از دیدار سرنوشت ساز بوسان، ترامپ از «حل و فصل مسئله مواد معدنی کمیاب» خبر داد؛ خبری که به تنهایی برای آرام کردن شرکتهای فناوری در سراسر جهان کافی بود.
عقبنشینی در جنگ تعرفهها
خبر مهم دیگر، عقبنشینی از جنگ تعرفهای بود که ماهها دو اقتصاد بزرگ جهان را رو در روی یکدیگر قرار داده بود. طبق گفتههای ترامپ، تعرفههای آمریکا بر کالاهای چینی از ۵۷٪ به ۴۷٪ کاهش خواهد یافت. این یک کاهش ۱۰ درصدی قابل توجه است که میتواند هزینهها را برای مصرفکنندگان و کسبوکارهای آمریکایی کاهش دهد و فشار را از روی صادرکنندگان چینی بردارد. این توافق فعلاً یکساله است اما قرار است تمدید شود.
نقشه راه دیپلماتیک
با این حال، این دیدار تنها یک آتشبس موقت نبود و به نظر میرسد دو طرف نقشهای برای آینده هم کشیدهاند. ترامپ اعلام کرد که در ماه آوریل به چین سفر خواهد کرد و پس از آن، شی جینپینگ نیز به آمریکا خواهد رفت. این رفتوآمدها نشان میدهد که کانالهای دیپلماتیک برای حل اختلافات باز مانده است.
جالب اینجاست که به گفته ترامپ، موضوع حساس تایوان اصلاً در این جلسه مطرح نشده است؛ گویی هر دو طرف تصمیم گرفتهاند برای رسیدن به یک توافق اقتصادی، از مسائل سیاسی پیچیده چشمپوشی کنند.
این توافق در خلأ شکل نگرفت. پیش از این دیدار، شرکت دولتی چینی COFCO، در یک حرکت نمادین به نشانه حسن نیت، سه محموله سویا از آمریکا خریداری کرده بود. با این حال، اختلافات بر سر مسائلی چون تراشههای پیشرفته و جریان داروی فنتانیل همچنان پابرجاست.
بازارهای جهانی امروز نفس راحتی کشیدند، اما همه میدانند که رقابت استراتژیک میان پکن و واشنگتن عمیقتر از آن است که با یک معامله حل شود. باید دید این آتشبس شکننده، به یک صلح پایدار تبدیل میشود یا تنها آرامش قبل از طوفان بعدی است.