چراغ سبزِ مشروط چین به آمریکا؛ تاکتیک تازه پکن برای کنترل نبض صنعت
به گزارش زومان، این روزها، تمام چشم‌ها به پکن دوخته شده، جایی که اژدهای زرد در حال تصمیم‌گیری درباره یکی از قدرتمندترین اهرم‌های فشار خود است: مواد معدنی کمیاب.
گزارش‌هایی که از منابع آگاه در صنعت رسیده است، حکایت از یک تغییر استراتژیک دارد. به گفته این منابع که با رویترز صحبت کرده‌اند، وزارت بازرگانی چین در حال طراحی یک سیستم جدید صدور مجوز برای صادرات این مواد حیاتی است؛ سیستمی که شاید کاغذبازی‌ها را کمتر و سرعت صادرات را بیشتر کند، اما به هیچ وجه به معنای تسلیم شدن در برابر فشارهای غرب نیست.
چین با در دست داشتن بیش از ۹۰ درصد از بازار فرآوری‌شده عناصر معدنی کمیاب، شاهرگ صنایع پیشرفته جهان را در اختیار دارد. این برتری، به قوی‌ترین سلاح پکن در جنگ تجاری با واشنگتن تبدیل شده است.
محدودیت‌های صادراتی که در ماه‌های آوریل و اکتبر اعمال شد، زنجیره‌های تأمین جهانی را فلج کرد و حتی باعث توقف خط تولید برخی خودروسازان شد. فرآیند دریافت مجوز برای هر محموله آنقدر طاقت‌فرسا بود که از ۲۰۰۰ درخواست شرکت‌های اروپایی از ماه آوریل، تنها نیمی از آن‌ها تأیید شد.
حالا، به نظر می‌رسد پکن قصد دارد کمی این پیچ را شل کند. پس از توافق میان دونالد ترامپ و شی جین پینگ، زمزمه‌هایی از «مجوزهای عمومی» به گوش رسید. کاخ سفید با خوش‌بینی این اقدام را «پایان بالفعل کنترل‌های صادراتی» چین توصیف کرد. اما آیا واقعیت همین است؟
منابع داخلی صنعت تصویر متفاوتی را ترسیم می‌کنند. آن‌ها می‌گویند این مجوزهای جدید که احتمالاً یک ساله خواهند بود و امکان صادرات حجم بیشتری را فراهم می‌کنند، به معنای حذف کامل کنترل‌ها نیستند. در واقع، چین با این کار در حال مدیریت فشار جهانی است؛ از یک سو با تسهیل فرآیند، به صنایع جهانی نفس راحتی می‌بخشد و از سوی دیگر، با درخواست اطلاعات بیشتر از مشتریان و سخت‌گیری احتمالی برای حوزه‌های حساس مانند دفاعی، کنترل استراتژیک خود را حفظ می‌کند. به عبارت دیگر، این یک چراغ سبز کامل نیست، بلکه یک چراغ زرد چشمک‌زن است.
این اقدام چین را می‌توان یک بازی هوشمندانه دانست. پکن نشان می‌دهد که حاضر به همکاری است، اما تنها طبق قوانین خودش. در حالی که برخی شرکت‌های چینی هنوز از این تغییرات بی‌خبرند، انتظار می‌رود تا پایان سال جاری میلادی، شفافیت بیشتری در این زمینه حاصل شود. جهان صنعت نفس خود را در سینه حبس کرده تا ببیند آیا این حرکت، آغازی بر یک آتش‌بس پایدار در جنگ تجاری است یا تنها یک مانور تاکتیکی برای مدیریت بحران. پاسخ این سوال، آینده بسیاری از فناوری‌هایی را که روزانه با آن‌ها سروکار داریم، مشخص خواهد کرد.