ذرهبین جدید دولت؛ «بیکاری» آنلاین رصد میشود
در سالهای اخیر کم این عبارت را نشنیدهایم؛ تعدیل نیرو. نمونه اخیرش به جنگ ۱۲ روزه اسراییل علیه ایران برمیگردد. قبلتر هم در زمان همهگیری کرونا این جمله خبری دل بسیاری را لرزانده بود. این سناریوی تلخ، قصه بسیاری از کسبوکارهاست. اما حالا به نظر میرسد دولت میخواهد با یک «چشم بینا»ی دیجیتال، به کمک کارگران و کارگاهها بیاید.
امروز احمد میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از راهاندازی سامانهای به نام «رصد برخط بیکاری» خبر داده است؛ ابزاری که قرار است مثل یک پزشک، نبض بازار کار را بگیرد و علت بیماری را دقیق تشخیص دهد.
به گفته احمد میدری، این سامانه ماهانه بررسی میکند که چه تعداد کارگر و چرا از کار بیکار شدهاند. هدف اصلی، شناسایی واحدهایی است که مشکلشان فقط و فقط «کمبود نقدینگی» است.
به گفته میدری قرار است این سامانه با همکاری بانک مرکزی راهاندازی شود.
مرهمی برای زخم نقدینگی یا کنترلی بر کارفرمایان؟
ایدهی پشت این سامانه چیست؟ دولت میگوید: اگر بنگاهی واقعاً بهدلیل مشکلات نقدینگی مجبور به تعدیل نیرو باشد، ما با تأمین منابع مالی لازم از طریق تسهیلات با نرخ مناسب به آن کمک میکنیم. این یعنی دیگر لازم نیست کارفرما برای زنده ماندن، اولین شمشیر را بر سر نیروی انسانی خود فرود آورد.
البته این طرح یک روی دیگر هم دارد: نظارت. دولت میخواهد مطمئن شود که برخی کارفرمایان برای دریافت تسهیلات، به طور صوری کارگران خود را اخراج نکنند. این سامانه قرار است هم حااست و هم ناظر.
میدری تاکید کرده که اجرای این طرح قرار نیست به یک رویه دائمی تبدیل شود؛ بلکه بهصورت مقطعی و تصادفی اجرا میشود تا نظم بازار کار حفظ شود و انگیزه برای حفظ اشتغال واقعی از بین نرود.
تصویری از اشتغال در پایتخت
همزمان با معرفی این ابزار نظارتی جدید، نگاهی به آمارها در قلب اقتصادی کشور، یعنی تهران، تصویر متفاوتی را نشان میدهد.
آنطور که باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از داود طبرسا، مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان تهران نوشته؛ در بازار کار پایتخت وضعیت «پایدار» است.
بر اساس آخرین دادههای مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در استان تهران در تابستان ۱۴۰۴ روی عدد ۶.۴ درصد تثبیت شده و نرخ مشارکت اقتصادی نیز به ۴۲.۴ درصد رسیده است.
به گفته طبرسا، عواملی مانند حمایت از کسبوکارهای کوچک و متوسط، آموزشهای مهارتی و بهبود فضای کسبوکار، در این ثبات نقش داشتهاند.