قهر صنعت و دانشگاه ادامه دارد؛ وضعیت بد مهندسان در بازار کار

 مطابق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، جوانان فارغ‌التحصیل از دانشگاه‌های کشور در حدود 28 سالگی می‌توانند ثبات شغلی پیدا کنند. این در حالی است که این سن برای افراد فاقد مدرک حدود 21 سال است. موضوعی که شکاف هفت ساله میان مدرک‌دارها و بی‌مدرک‌ها را در بازار کار نشان می‌دهد.

 آمارها نشان می‌دهند علاوه بر حضور دیرهنگام جوانان دانشگاهی در بازار کار، میزان اشتغال آن‌ها نیز به طور کلی پایین است. برای بررسی این موضوع می‌توان به شاخص نسبت اشتغال نگاه کرد؛ شاخصی که سهم فارغ‌التحصیلان شاغل از کل فارغ‌التحصیلان را اندازه می‌گیرد. مطابق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، نسبت اشتغال این گروه در سال‌های اخیر روند کاهشی داشته و از 60 درصد در سال 1394 به 49.3 درصد در سال 1400 رسیده است. به عبارت دیگر در سال‌های اخیر کمتر از نیمی از دانش‌آموختگان آموزش عالی توانسته‌اند در بازار کار جایی برای خود پیدا کنند.

 مرکز پژوهش‌‌های مجلس در توضیح علت عقب ماندن دانشگاه از بازار کار به چهار موضوع اشاره کرده‌ است؛ تناسب حداقلی میان تعداد فارغ‌التحصیلان با تقاضای بازار کار، چالش در کسب مهارت‌های شغلی، ضعف در فرایند شغل‌یابی و طولانی و غیر منعطف بودن دوره تحصیل.

 مطابق این گزارش، در تعیین ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها تقاضای بازار کار در نظر گرفته نمی‌شود و همین موضوع باعث می‌شود تعداد دانش‌آموختگان در برخی رشته‌ها افزایش یابد، در حالی که موقعیت‌های شغلی متناسب با این جمعیت وجود ندارد. برای مثال این موضوع در رشته‌های فنی و مهندسی به خوبی قابل مشاهده است. به طوری که در سال تحصیلی 1396 – 1395 بیش از 53 درصد از فارغ‌التحصیلان این رشته‌ها غیر شاغل بوده‌اند.

 اگرچه وزارت علوم طرح‌های مختلفی را برای پیوند دادن دانشگاه به بازار کار اجرا کرده است، با این حال مطابق گزارش‌ بال پژوهشی مجلس، این طرح‌ها تا کنون اثربخشی کافی را نداشته و با چالش‌های جدی مواجه بوده‌اند. مسئله‌ای که مرکز پژوهش‌های مجلس راه‌حل آن را تغییر نظام آموزش عالی و هماهنگی آن با شرایط بازار کار کشور دانسته است.