فشار حداکثری آمریکا بر اوکراین؛ کی‌یف بند ضد فساد را حذف کرد

به گزارش زومان، منابع مطلع به رویترز اعلام کردند که ایالات متحده اوکراین را تهدید کرده است که در صورت عدم پذیرش چارچوب طرح صلح ۲۸ بندی، ممکن است اشتراک اطلاعات و تأمین تسلیحات کاهش یابد. این طرح که به نوعی شامل برخی خواسته‌های اصلی روسیه نیز هست، از کی‌یف می‌خواهد بخش‌هایی از خاک خود را واگذار کند، اندازه ارتش را محدود کند و از پیوستن به ناتو محروم شود.

دو منبع مطلع گفتند که فشار آمریکا بر اوکراین در مذاکرات کنونی بیشتر از هر زمان دیگری است و واشنگتن انتظار دارد اوکراین تا پنج‌شنبه آینده چارچوب این طرح را امضا کند.

یک هیئت نظامی ارشد آمریکایی پنج‌شنبه با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، دیدار کردند. سفیر آمریکا در اوکراین و رئیس امور عمومی ارتش که همراه هیئت بودند، این دیدار را موفق توصیف کردند و از «زمان‌بندی فشرده» برای امضای سند میان واشنگتن و کی‌یف سخن گفتند.

زلنسکی پس از تماس تلفنی با رهبران بریتانیا، آلمان و فرانسه، محتاطانه از طرح آمریکا انتقاد نکرد و گفت:

«ما ارزش تلاش‌های آمریکا و تیم ترامپ را برای پایان دادن به این جنگ می‌دانیم و در حال کار روی سندی هستیم که باید صلحی واقعی و با کرامت را تضمین کند.»

رهبران اروپایی که در تدوین طرح ۲۸ بندی مشاوره داده نشده بودند، از اوکراین حمایت کردند. طرح اروپا تنها شامل دو محور بود: تضعیف روسیه و حمایت از اوکراین.

ایالات متحده اعلام کرده که این طرح پس از مشورت با رستم عمرُف، دبیر شورای امنیت ملی اوکراین و متحد نزدیک زلنسکی، تهیه شده است. عمرُف اما روز جمعه اعلام کرد که هیچ‌گونه موافقت یا بررسی جزئیات طرح را انجام نداده و نقش او تنها فنی و هماهنگی جلسات بوده است.

کرملین نیز اعلام کرد که هیچ‌گونه سند رسمی از سوی آمریکا دریافت نکرده و کی‌یف باید تصمیمی مسئولانه بگیرد. سخنگوی کرملین، دیمتری پسکوف، گفت که زمان تصمیم‌گیری فرا رسیده است.

نسخه‌ای از این طرح که رویترز مشاهده کرده، شامل مواردی است که مقامات اوکراینی پیشتر آن‌ها را معادل با تسلیم دانسته بودند:

• اوکراین باید از برخی مناطق شرقی که هنوز تحت کنترل خود دارد عقب‌نشینی کند، در حالی که روسیه تنها بخش کمی از مناطق تصرف شده را واگذار می‌کند.
• اوکراین به طور دائم از پیوستن به ناتو محروم خواهد شد و ارتش این کشور به ۶۰۰ هزار نیرو محدود می‌شود.
• تحریم‌ها علیه روسیه به تدریج برداشته می‌شود و این کشور به گروه هشت بازگردانده خواهد شد. دارایی‌های مسدود روسیه در یک صندوق سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرند که بخشی از سود آن به آمریکا تعلق خواهد گرفت.
• یکی از مهم‌ترین خواسته‌های اوکراین، تضمین امنیتی مشابه ماده دفاع جمعی ناتو، تنها با یک خط و بدون جزئیات ذکر شده است: «اوکراین تضمین‌های امنیتی محکمی دریافت خواهد کرد.»

همزمان، روزنامه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» گزارش داد که اوکراین یکی از مهم‌ترین بندهای ضد فساد در طرح اولیه را تغییر داده است؛ بندی که خواستار شفافیت، بررسی کامل کمک‌های بین‌المللی و ایجاد سازوکار حقوقی برای برخورد با تخلفات بود. در نسخه جدید عمومی، این بخش حذف شده و به جای آن عبارت «عفو کامل برای تمامی اقدامات ارتکاب‌یافته در طول جنگ» درج شده است. یک مقام کاخ سفید تأیید کرده که این تغییر بنا به درخواست اوکراین انجام شده است.

همچنین آکسیوس گزارش داده که طرح پیشنهادی آمریکا و برخی کشورهای غربی «رسمیت یافتن کریمه و دونباس به‌عنوان قلمروی روسیه» را نیز لحاظ کرده است. این تحولات در حالی رخ می‌دهد که پرونده‌های فساد در بخش انرژی اوکراین دوباره اوج گرفته‌اند و عملیات گسترده‌ای در نهادهای انرژی با کشف مقادیر زیادی ارز خارجی انجام شده است.

ترامپ که امسال به قدرت بازگشته، بر پایان سریع جنگ تأکید دارد و هم‌زمان به برخی توجیهات روسیه برای تهاجم ۲۰۲۲ اعتراف کرده است. با نزدیک شدن به چهارمین زمستان جنگ، نیروهای روسیه تقریباً یک پنجم خاک اوکراین را در اختیار دارند و در امتداد جبهه ۱۲۰۰ کیلومتری پیشروی آهسته‌ای دارند.

اوکراین اعلام کرده که کنترل خود بر شهرهای شمال‌شرقی کپیانسک و پُکروفسک را حفظ کرده، اگرچه روسیه تصرف آن‌ها را اعلام کرده است. همزمان، دولت زلنسکی تحت فشار فساد سیاسی قرار دارد و اخیراً دو وزیر کابینه برکنار شده‌اند.

یک سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که وزیر امور خارجه و نماینده ویژه آمریکا به مدت یک ماه به‌طور محرمانه روی این طرح کار کرده‌اند تا «بهترین سناریوی برد-برد که هر دو طرف بیش از آنچه لازم است به دست می‌آورند» شکل بگیرد.