پس‌لرزه صدور قطعنامه علیه ایران؛ عراقچی: توافق قاهره کشته شد
به گزارش زومان، در حالی‌که هنوز جو مه آلود نشست‌های اخیر تهران و آژانس—که با هدف احیای همکاری‌های فنی و بازگشت بازرسان شکل گرفته بود—به‌طور کامل فرو ننشسته بود، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با حمایت آمریکا و تروئیکای اروپا، قطعنامه‌ای تازه علیه ایران صادر کرد؛ قطعنامه‌ای که در آن ادعا شده همکاری‌های فنی تهران با آژانس کافی نیست و روند شفاف‌سازی باید تسریع شود. این تصمیم در شرایطی گرفته شد که تهران و آژانس در توافق قاهره وعده داده بودند مسیر اعتمادسازی و تبادل فنی را با رویکردی غیرسیاسی پیش ببرند.
این تصمیم واکنش عباس عراقچی، وزیر امور خارجه را به همراه داشت که در پیامی، با لحنی صریح و بی‌پرده تأکید کرد که تصویب این قطعنامه عملاً توافق قاهره را از بین می‌برد. او در این باره نوشت: «توافق قاهره با اقدام سیاسی و غیرحرفه‌ای برخی اعضای شورای حکام خاتمه یافته تلقی می‌شود. ایران از حسن‌نیت خود سوءاستفاده نخواهد دید و سیاست‌های جدیدی را اتخاذ خواهد کرد.»
این پیام، نه یک واکنش لحظه‌ای، بلکه ادامه مسیری است که تهران طی ماه‌های گذشته نسبت به رفتارهای سیاسی‌شده آژانس بارها نسبت به آن هشدار داده بود؛ چرا که غرب پس از توافق قاهره—که قرار بود فصل جدیدی در همکاری‌های فنی باشد—بار دیگر راهی را برگزیده که اهداف دیپلماتیک را بر روند فنی آژانس ترجیح می‌دهد.
در واقع، توافق قاهره حاصل چند دور مذاکره فشرده، تلاش برای آرام‌سازی فضای فنی و بازگرداندن بازرسان آژانس بود؛ توافقی که به‌زعم هر دو طرف، فرصتی برای باز کردن گره‌های انباشته شده پرونده پادمانی محسوب می‌شد. تهران در ماه‌های اخیر چند گام مثبت برداشت: از اعلام آمادگی برای پاسخ به سؤالات فنی گرفته تا فراهم کردن مقدمات بازگشت بازرسان. اما همزمان، آمریکا و تروئیکای اروپا، مسیر دیگری را در شورای حکام دنبال کردند؛ مسیری که نهایتاً به تصویب قطعنامه منجر شد.
اکنون با پیام رسمی عراقچی، روشن است که پیوند میان تصمیم شورای حکام و روند همکاری ایران با آژانس مستقیماً تحت تأثیر قرار گرفته است. تهران می‌گوید وقتی حسن‌نیت تبدیل به اهرم فشار سیاسی شود، دیگر دلیلی برای ادامه مسیر اعتمادسازی یک‌طرفه باقی نمی‌ماند.
در این میان، سابقه این ماجرا نیز تصویر کامل‌تری از شرایط فعلی ارائه می‌دهد و حکایت از سیگنال‌های دوگانه از سوی غرب دارد. روندی که ابتدا با امید آغاز شد، سپس به مذاکرات فنی، توافق قاهره و وعده بازگشت بازرسان رسید، اما حالا با قطعنامه جدید شورای حکام و پیام قاطع امروز ایران، به نقطه‌ای رسیده که می‌تواند مسیر ماه‌های آینده را به‌طور کامل دگرگون کند.
آنچه امروز آشکار است، اینکه صدور این قطعنامه تنها یک اقدام فنی نیست؛ بلکه به تعبیر عراقچی، «نقطه پایانی بر توافق قاهره» و احتمالاً آغاز فصل تازه‌ای از تعاملات پیچیده‌تر میان ایران و آژانس خواهد بود.