قمار اروپا در وین؛ تهران خط و نشان کشید
به گزارش زومان، داستان از پیشنویس یک قطعنامه جدید شروع میشود؛ متنی که بر اساس گزارش اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، تهیه شده و به دنبال اعمال محدودیتهای تازه بر برنامه هستهای ایران است. اما از نگاه تهران، این یک بازی سیاسی برای جبران شکست قبلی است. کاظم غریبآبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، با لحنی قاطع به این اقدام واکنش نشان داده و هشدار داده است که اگر این مسیر ادامه پیدا کند، «شرایط ما بعد از این قطعنامه شرایط متفاوتتری خواهد بود.»
این پیشنویس که قرار است در نشست آتی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه شود.
غریبآبادی میگوید: «سه کشور اروپایی مشخصاً با اقدامی که در نیویورک و شورای امنیت و اقدام غیرقانونی در حوزه اسنپبک انجام دادند، خود را از حوزه گفتگو و دیپلماسی با ایران حذف کردند. اکنون آنها میخواهند این شکست خود را در وین پیگیری کنند.»
به گفته غریبآبادی، «مکانیسم اسنپبک آثار بسیار اندکی داشت و اثرات منفی آن در داخل ایران کنترل شد.» از سوی دیگر، این حرکت باعث ایجاد شکاف در جامعه بینالمللی شد و حتی دو عضو دائم شورای امنیت نیز از آن حمایت نکردند.
حالا اروپاییها در حالی کارت فشار جدیدی را رو کردهاند که به گفته این مقام ایرانی، در برابر حملات به تأسیسات هستهای ایران سکوت کرده و حتی از آن حمایت کردهاند، اما ایران با وجود این، حسننیت خود را با ادامه تعامل با آژانس نشان داده است.
وقتی حسننیت با فشار پاسخ داده میشود
پیامی که این قطعنامه برای ایران ارسال میکند، از خود قطعنامه مهمتر است. غریبآبادی تاکید میکند که این حرکت نشان میدهد «برای آنها تعامل و همکاری مهم نیست.» و همین مسئله، ایران را محق میکند تا در سیاستهای خود بازنگری کند.
او هشدار میدهد که این بازنگری صرفاً به حوزه تعامل با آژانس محدود نخواهد بود و ایران ممکن است در سیاستهای خود در مسائل مرتبط با معاهده عدم اشاعه (NPT) نیز تجدیدنظر کند.
«اگر آنها وقعی به تعامل و همکاری نمیگذارند، ایران در رویکردهای خود بازنگری اساسی خواهد کرد.» این جمله، شاهبیت موضع ایران است. به عبارت دیگر، این قطعنامه شاید در عمل فشار اقتصادی یا سیاسی جدید و موثری ایجاد نکند، اما میتواند کلید پایان دادن به سطح فعلی همکاریها و شفافیت باشد.
جزئیات پیشنویس: بازگشت به گذشته؟
نگاهی به جزئیات ۸ بندی پیشنویس تهیه شده نشان میدهد که تروئیکای اروپایی به دنبال چیست. این متن خواستار تعلیق تمامی فعالیتهای مرتبط با غنیسازی و بازفرآوری تا سپتامبر ۲۰۲۵، اجرای کامل پروتکل الحاقی و ارائه گزارشهای مستمر و همزمان به شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل است.
در واقع، این پیشنویس تلاش میکند بسیاری از قطعنامههای پیشین شورای امنیت (از ۱۶۹۶ تا ۱۹۲۹) را دوباره زنده کند و ایران را به عدم پایبندی به توافق پادمان متهم میکند.
در سوی دیگر، امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل، در واکنشی دیگر تاکید کرده است که گزارشهای آژانس باید حرفهای و به دور از تاثیرات سیاسی باقی بمانند، چرا که «اعتبار آژانس بهطور کامل به بیطرفی آنها وابسته است.» او با قاطعیت اعلام کرد: «ایران هرگز در برابر تهدید یا اجبار تسلیم نخواهد شد.»