ارتش آمریکا به مادورو نزدیکتر میشود؛ آغاز عملیات نیزه جنوبی
به گزارش زومان، با ورود ناو هواپیمابر پیشرفته USS Gerald R. Ford به آبهای کارائیب، آمریکا حضور نظامی عظیمی را در منطقه مستقر کرده که بزرگترین تجمع نیرو از زمان حمله به پاناما در ۱۹۸۹ توصیف میشود. این اقدامات، که به طور رسمی به عنوان عملیات ضدقاچاق مواد مخدر توجیه میشوند، از سوی کارشناسان به عنوان فشار برای تغییر رژیم نیکولاس مادورو تفسیر شده است. ونزوئلا در پاسخ، نیروهای خود را بسیج کرده و ادعای آمادگی برای مقابله با "تهدیدات امپریالیستی" را مطرح میکند. این گزارش بر اساس گزارشهای اخیر رسانههای معتبر مانند AP، CNN، CBS News و Axios، وضعیت فعلی را بررسی میکند.
حضور نظامی آمریکا و عملیات «نیزه جنوبی»
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در چارچوب سیاست "حمایت از محله آمریکا"، عملیات گستردهای را در نیمکره غربی آغاز کرده است. ناو USS Gerald R. Ford، پیشرفتهترین ناو هواپیمابر جهان با وزن ۱۰۰ هزار تن، همراه با بیش از ۱۰ ناو جنگی دیگر (از جمله کروزرها، ناوشکنها، کشتیهای دفاع هوایی و موشکی، و کشتیهای تهاجمی آمفیبی)، یک زیردریایی تهاجمی، و حدود ۱۵ هزار پرسنل نظامی (شامل ۱۲ هزار ملوان و تفنگدار دریایی) در منطقه مستقر شده است. علاوه بر این، ۱۰ جت جنگنده F-35 به پورتوریکو منتقل شده که به عنوان هاب عملیاتی عمل میکند.
وزیر دفاع پیت هگست، در ۱۳ نوامبر، عملیات "Southern Spear"(نیزه جنوبی) را رسماً اعلام و آن را ابزاری برای مقابله با "تروریستهای نارکو" توصیف کرد. این عملیات، تحت فرماندهی ستاد جنوبی آمریکا (SOUTHCOM)، شامل حملات به قایقهای مشکوک به قاچاق مواد مخدر است که تاکنون حداقل ۲۱ مورد حمله انجام شده و بیش از ۸۰ نفر کشته و دو نفر بازگردانده شدهاند. هگست در اجلاس دفاعی ایندیانا هشدار داد: "اگر در قایقی برای مسموم کردن مردم آمریکا هستید، ما شما را پیدا و نابود خواهیم کرد."
در ۱۲ نوامبر، مقامات ارشد نظامی، از جمله هگست و رئیس ستاد مشترک دن کین، گزینههای بهروز نظامی را به ترامپ ارائه دادند. این گزینهها شامل حملات هوایی، عملیات نیروهای ویژه، و حتی حملات زمینی برای دستگیری یا حذف مادورو است. هرچند تصمیم نهایی گرفته نشده، اما منابع سیبیاسنیوز گزارش میدهند که ترامپ تمایل به استفاده از نیروی نظامی برای دستیابی به اهداف خاص را نشان داده است. مارکو روبیو، وزیر خارجه، تأکید کرد که تمرکز بر توقف قاچاق مواد مخدر است، اما آمریکا رژیم مادورو را به عنوان "سازمان ترانزیت" مواد مخدر به رسمیت نمیشناسد و مادورو را به دلیل سرقت انتخابات ۲۰۲۴ متهم میکند. کارشناسان مانند برایان کلارک از مؤسسه هادسون معتقدند که استقرار فورد بدون قصد استفاده از آن بیمعنی است و ممکن است به حملات موشکی از کشتیهای دیگر منجر شود، پیش از پرواز جنگندهها.
آمریکا این اقدامات را ضدقاچاق توجیه میکند، اما الیزابت دیکینسون از گروه بحران بینالمللی معتقد است که ناو هواپیمابر برای قاچاق مفید نیست و پیامی برای فشار بر کاراکاس است. مارک کَنشیان از CSIS هشدار میدهد که دفاع موشکی روسی ونزوئلا ریسک از دست دادن هواپیماها را افزایش میدهد. در منطقه، کلمبیا اشتراک اطلاعات را محدود کرد، مکزیک همکاری را افزایش داد، و بریتانیا نگرانیهای حقوق بشری مطرح کرد. کنگره آمریکا، با رأی جمهوریخواهان، قانونی برای مهار ترامپ را رد کرد.
واکنش ونزوئلا و وضعیت نیروهای مسلح
ونزوئلا، با ارتش متکی به تجهیزات روسی دوران شوروی، در برابر این تهدید بسیج گستردهای را آغاز کرده است. وزیر دفاع ولادیمیر پادریو لوپز، در ۱۱ نوامبر، "بسیج عظیم" نیروهای زمینی، هوایی، دریایی، رودخانهای و موشکی را اعلام کرد و تمرینهای دو روزه آمادگی را با نمایش موشکهای سطح به هوا در کاراکاس پوشش داد. تلویزیون دولتی تصاویر رژههای نظامی، پلیس و شبهنظامیان را پخش کرد. مادورو ادعا میکند ۴.۵ میلیون شبهنظامی (و بعداً ۸.۲ میلیون) آماده دفاع هستند، اما کارشناسان مانند آندری سربین پونت از اندیشکده CRIES، این اعداد را اغراقآمیز و آموزش آنها را ناکافی میدانند. شبهنظامیان بولیواری، که از ۲۰۰۸ تحت کنترل مستقیم رئیسجمهور هستند، بیشتر نقش اطلاعاتی و سرکوب داخلی ایفا میکنند تا جنگی.
ارتش ملی بولیواری (FANB) حدود ۱۲۳ هزار نیروی فعال دارد: ۶۳ هزار ارتشی (با ۹۲ تانک T-72، ۱۲۳ خودروی زرهی BMP-3 و توپخانه روسی)، ۲۵.۵ هزار نیروی دریایی (با یک ناوچه و یک زیردریایی، اما فاقد دفاع هوایی قوی)، ۱۱.۵ هزار نیروی هوایی (با ۲۱ جنگنده Su-30MK2، F-16های قدیمی و سیستمهای S-300، Buk و Pechora) و ۲۳ هزار گارد ملی. با وجود شهرت منطقهای، مشکلات نگهداری به دلیل تحریمها و بحران اقتصادی (تورم بالا و مهاجرت ۷.۹ میلیون نفر) آن را به "ببر کاغذی" تبدیل کرده است. گزارش IISS ۲۰۲۴ نشان میدهد که قابلیت عملیاتی پایین است و تجهیزات فرسودهاند.
با همه اینها کارشناسان احتمال حمله محدود (مانند حملات هوایی) را بالا میدانند، اما حمله کامل بعید است. این وضعیت، نیمکره غربی را در وضعیتی نفسگیر نگه داشته و میتواند به بیثباتی گسترده منجر شود.