مرحله جدید صلح در ترکیه؛ بازگشت هزاران عضو پ‌ک‌ک از شمال عراق
به گزارش زومان، ترکیه در حال آماده‌سازی قانونی است که به هزاران جنگجو و غیرنظامی حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) اجازه می‌دهد تا تحت مذاکرات صلح، از مخفیگاه‌های خود در شمال عراق به خانه‌هایشان بازگردند. این اقدام بخشی از روندی است که یک سال پیش برای پایان دادن به جنگی ۴۰ هزار کشته آغاز شد.
یک مقام ارشد خاورمیانه و یک منبع حزب سیاسی کرد در ترکیه اعلام کردند که قانون پیشنهادی شامل محافظت از بازگشتکنندگان است، اما عفو عمومی برای جرایم شبه‌نظامیان سابق در نظر گرفته نشده است. طبق این طرح، برخی از رهبران پ‌ک‌ک ممکن است به کشورهای ثالث منتقل شوند.
براساس گزارش رویترز، بازگرداندن اعضای پ‌ک‌ک و خانواده‌هایشان یکی از موانع نهایی در مسیر صلح به شمار می‌رود. منابع آگاه گفته‌اند که بازگشت‌ها می‌تواند در موج‌های جداگانه برای غیرنظامیان و جنگجویان انجام شود و رهبران ارشد ممکن است به خارج از کشور منتقل شوند.
این مقام ارشد خاورمیانه افزود که پیش‌بینی می‌شود لایحه بازگشت اعضای پ‌ک‌ک تا پایان نوامبر به پارلمان ترکیه ارائه شود. به گفته او، ابتدا بازگشت حدود ۱۰۰۰ غیرنظامی و سپس حدود ۸۰۰۰ شبه‌نظامی پس از غربالگری دقیق انجام خواهد شد. ترکیه تاکنون از بازگرداندن برخی اعضای ارشد و میانی خودداری کرده و قصد دارد آن‌ها را به کشورهای ثالث، احتمالاً در اروپا، منتقل کند.
نعمان کورتولموش، رئیس کمیسیون آشتی ترکیه، هفته گذشته تأکید کرد که هرگونه اقدام قانونی تنها پس از تأیید تکمیل روند خلع سلاح و انحلال پ‌ک‌ک انجام خواهد شد. وی گفت: «به محض اینکه واحدهای امنیتی و اطلاعاتی ترکیه تأیید کنند که این سازمان واقعاً سلاح‌های خود را زمین گذاشته و روند انحلال را تکمیل کرده است، کشور وارد مرحله جدیدی از مقررات قانونی خواهد شد.»
طیب تمل، معاون رئیس حزب طرفدار کردها DEM، نیز گفت: «کار روی یک قانون ویژه برای پ‌ک‌ک در جریان است تا امکان ادغام مجدد دموکراتیک و اجتماعی اعضای آن فراهم شود.» وی تأکید کرد که قانون شامل همه بازگشتکنندگان خواهد بود و هیچ عفو عمومی در نظر گرفته نشده است، همچنین اعزام برخی اعضای پ‌ک‌ک به کشورهای ثالث ممکن است، اما نیازمند توافق میزبانان است.
یک منبع دیگر در حزب DEM افزود که «رویه‌های متفاوتی برای گروه‌های مختلف بازگشتی اعمال خواهد شد» و برخی بازگشتکنندگان احتمالا با تحقیقات یا محاکمه مواجه خواهند شد. پس از تکمیل کار کمیسیون، پیش‌نویس قانون ویژه پ‌ک‌ک برای تصویب به پارلمان ارائه خواهد شد.
دیده‌بان حقوق بشر نیز از قانون‌گذاران ترکیه خواسته است تا از این روند صلح برای اصلاح قوانینی استفاده کنند که مدت‌ها برای متهم کردن و زندانی کردن فعالان کرد غیرخشونت‌آمیز به کار رفته‌اند. هیو ویلیامسون، مدیر اروپا و آسیای مرکزی دیده‌بان حقوق بشر، گفت: «این کمیسیون فرصت بی‌نظیری برای شکل‌دهی به جامعه‌ای پس از جنگ دارد و باید توصیه‌های جسورانه‌ای برای لغو قوانین توهین‌آمیز ارائه دهد.»