صلح پنهانی در میامی: معامله ترامپ و روسیه بر سر اوکراین؟

یک‌شنبه 2 آذر 1404 - 14:00
مطالعه 3 دقیقه
استیو ویتکاف
یک دیدار محرمانه در میامی بین نزدیکان ترامپ و فرستاده تحریمی پوتین، طرح صلحی جنجالی را رقم زده که واشنگتن و کی‌یف را در شوک فرو برده است.

به گزارش زومان، در هوای گرم و شرجی اواخر اکتبر در میامی، دور از چشم رسانه‌ها و دیپلمات‌های رسمی، معامله‌ای در حال شکل‌گیری بود که می‌توانست سرنوشت جنگ در اوکراین را تغییر دهد. در یک سوی میز، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور ترامپ و جرد کوشنر، داماد پرنفوذ او نشسته بودند. در سوی دیگر، چهره‌ای که حضورش در خاک آمریکا به خودی خود یک زلزله سیاسی بود: کیریل دیمیتریف، رئیس صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه (RDIF)، یکی از نزدیکان ولادیمیر پوتین و فردی که نامش در فهرست تحریم‌های ایالات متحده قرار دارد.

این دیدار، آنطور که خبرگزاری رویترز گزارش داده، با مجوزی ویژه از سوی دولت ترامپ برای ورود دیمیتریف به آمریکا ممکن شده و نتیجه‌ آن، یک «طرح صلح ۲۸ ماده‌ای» بود که نه تنها مقامات اوکراینی، بلکه بسیاری در وزارت خارجه و شورای امنیت ملی آمریکا را نیز غافلگیر و سردرگم کرده است. طرحی که مانند یک راز سر به مُهر، ابتدا از طریق ترکیه به دست اوکراین رسید و سپس مستقیماً در کی‌یف ارائه شد.

اما چه موضوعی در این طرح وجود دارد که این همه جنجال به پا کرده؟ به نظر می‌رسد این سند، بیش از آنکه طرحی برای «صلح» باشد، فهرستی از خواسته‌های قدیمی مسکو است. سه شرط اصلی آن، میخ‌هایی بر تابوت استقلال کامل اوکراین هستند: واگذاری بخش‌هایی از خاک اوکراین در شرق، به رسمیت شناختن کریمه به عنوان بخشی از روسیه، و تعهد به عدم پیوستن به ناتو. بندهایی که دقیقاً همان امتیازاتی هستند که اوکراین دو سال برای ندادنشان جنگیده و هزاران نفر را از دست داده است.

این دیپلماسی پنهانی، بسیاری را در واشنگتن نگران کرده است. بسیاری از مقامات ارشد، از جمله کیث کلاگ، فرستاده ویژه آمریکا در امور اوکراین، از این مذاکرات بی‌خبر بودند. حتی در مورد اطلاع مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، نیز روایت‌های متناقضی وجود دارد.

دور زدن مسیر رسمی دیپلماسی

یک مقام رسمی می‌گوید روبیو در جریان بوده، اما مقام دیگری قاطعانه این موضوع را رد می‌کند و می‌گوید: «هیچ هماهنگی در کار نبود، هیچ‌کس در وزارت خارجه این طرح را ندیده بود.» این هرج‌ومرج، نشان می‌دهد که کوشنر و ویتکاف، عملاً ساختارهای رسمی دیپلماتیک را دور زده‌اند.

انتقادات تنها به راهروهای قدرت در واشنگتن محدود نیست. سناتور راجر ویکر، رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا، به صراحت این طرح را زیر سوال برده است:

این به اصطلاح «طرح صلح» مشکلات جدی دارد و من بسیار تردید دارم که به صلح دست یابد. اوکراین نباید مجبور شود سرزمین‌های خود را به یکی از بزرگترین جنایتکاران جنگی جهان یعنی ولادیمیر پوتین واگذار کند.

در همین حال، دولت ترامپ فشار را بر کی‌یف افزایش داده و هشدار داده است که اگر این توافق تا روز شکرگزاری امضا نشود، کمک‌های نظامی به اوکراین ممکن است محدود شود. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در پاسخی محتاطانه اما قاطع، اعلام کرده که هرگز منافع ملی کشورش را فدا نخواهد کرد.

حضور دیمیتریف، این بانکدار تحریمی که سابقه‌ تلاش برای ایجاد کانال‌های ارتباطی پشت پرده با تیم ترامپ را در کارنامه دارد (موضوعی که در گزارش رابرت مولر هم به آن اشاره شده)، این نگرانی را تشدید می‌کند که آیا این طرح، بیش از آنکه یک راه‌حل دیپلماتیک باشد، یک معامله تجاری-سیاسی به نفع منافع خاص است؟ این داستان پیچیده که در هتلی مجلل در میامی کلید خورده، حالا سرنوشت یک ملت و ثبات یک قاره را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.

شما این طرح صلح را یک فرصت دیپلماتیک می‌دانید یا یک معامله‌ی یک‌طرفه به نفع روسیه؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

داغ‌ترین مطالب روز

نظرات