تراژدی جنگل‌های هیرکانی: میراث ۵۰ میلیون ساله دود می‌شود
به گزارش زومان، قلب سبز شمال ایران، جنگل‌های باستانی هیرکانی که قدمتشان به پیش از عصر یخبندان می‌رسد، چندین روز است که در آتش می‌سوزد و تلاش‌های داخلی برای مهار آن به بن‌بست خورده. این بحران به نقطه‌ای رسیده که ایران رسماً برای خاموش کردن شعله‌هایی که میراث جهانی یونسکو را تهدید می‌کند، دست یاری به سوی «کشورهای دوست» دراز کرده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه (AFP)، محمدجعفر قائم‌پناه، از مسئولان دولت، روز جمعه اعلام کرد که به دلیل «عدم امکان مهار آتش»، ایران درخواست کمک فوری کرده است. در پاسخ به این درخواست، شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران، روز شنبه خبر داد که ترکیه دو هواپیمای آب‌پاش اطفای حریق، یک هلیکوپتر و هشت نیروی متخصص را به منطقه اعزام خواهد کرد. او همچنین افزود: «در صورت نیاز، از روسیه نیز کمک خواهیم گرفت.»
اهمیت این جنگل‌ها تنها به زیبایی و سرسبزی‌شان نیست. این گنجینه طبیعی که نواری به طول هزار کیلومتر در امتداد دریای خزر کشیده شده و تا جمهوری آذربایجان ادامه دارد، در سال ۲۰۱۹ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. یونسکو این منطقه را به دلیل سن منحصربه‌فردش (بین ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال) و تنوع زیستی فوق‌العاده‌اش که میزبان بیش از ۳۲۰۰ گونه گیاهی است، یک «پناهگاه» برای گونه‌های نادر و در حال انقراض می‌داند.
شعله‌ای که دوباره زبانه کشید
آتش‌سوزی فعلی، ادامه بحرانی است که از اوایل نوامبر آغاز شد. به گزارش ایرنا، آتش در ابتدا مهار شده بود، اما در ۱۵ نوامبر (۲۴ آبان) دوباره با قدرت بیشتری شعله‌ور شد. به گفته خبرگزاری تسنیم، گمان می‌رود که آتش توسط شکارچیان در منطقه صخره‌ای و صعب‌العبور «الیت» در استان مازندران آغاز شده باشد. این حادثه در شرایطی رخ می‌دهد که ایران با یکی از شدیدترین خشکسالی‌های شش دهه اخیر خود دست و پنجه نرم می‌کند؛ عاملی که مهار آتش را پیچیده‌تر از همیشه کرده است.
حسینعلی محمدی، مدیرکل مدیریت بحران استان مازندران، عملیات اطفای حریق را «یکی از پیچیده‌ترین عملیات‌های سال‌های اخیر» توصیف کرده است. این پیچیدگی، زنگ خطری جدی برای میراثی است که به گفته کارشناسان، ارزش آن فراتر از مرزهای ایران است. کاوه مدنی، دانشمند سازمان ملل و مقام سابق محیط زیست ایران، با نگاهی تلخ به این فاجعه می‌گوید: ایرانیان در حال از دست دادن میراثی طبیعی هستند که از تمدن پارس کهن‌تر است.
این جمله کوتاه، عمق فاجعه‌ای را نشان می‌دهد که در حال وقوع است؛ از دست رفتن حافظه زنده زمین که میلیون‌ها سال تاریخ را در دل خود جای داده و اکنون در برابر بی‌احتیاطی انسان و خشکی طبیعت، به خاکستر تبدیل می‌شود.