جزئیات جلسه ارزی مجلس و دولت/ تغییر ساز و کار ارز ترجیحی؟
به گزارش زومان، دولت و مجلس در یک نشست غیرعلنی به یک فهم مشترک رسیدهاند: تزریق میلیاردها دلار ارز ارزان به اقتصاد، جیب مردم را پر نکرده و حالا وقت آن است که حمایتها مستقیماً به حلقه آخر زنجیره، یعنی خود مردم، برسد.
عباس گودرزی، سخنگوی هیأت رئیسه مجلس، در پایان جلسه غیرعلنی روز سهشنبه، ۲ دی ۱۴۰۳، از تشکیل یک کمیته پنجنفره مشترک خبر داد. بهگزارش ایرنا و براساس اعلام گودرزی، ۱۷ ماموریت برای این کمیته در نظر گرفته شده است و مورد اجماع سران قوا و همه بخشهای نظام است. این کمیته مأموریت دارد تا سازوکار تخصیص یارانهها را متحول کند و ابزار اصلی این تحول، کالابرگ الکترونیکی خواهد بود.
چراغ قرمز برای ۱۰ میلیارد دلار یارانه گمشده
قصه تکراری بود؛ دولت دلارهای نفتی را با قیمتی بسیار پایینتر از بازار آزاد برای واردات کالاهای اساسی اختصاص میداد، اما مردم همان کالاها را با قیمت آزاد از مغازهها میخریدند. گودرزی با اشاره به این ناکارآمدی گفت:
«معنایی ندارد ۱۰ میلیارد دلار ارز اختصاص میدهیم برای تامین کالای اساسی که حدود ۸ میلیارد دلار آن فقط برای نهادههای دامی است و اصلاً به هدف هم اصابت نمیکند. مردم کالا را به قیمت بازار آزاد تهیه میکنند.»
این موضوع صریح نشان میدهد که سیاست ارزپاشی به بنبست رسیده است. فهم مشترک دولت و مجلس این است که اگر قرار است حمایتی صورت بگیرد، باید اثر آن مستقیماً در قدرت خرید مردم دیده شود، نه در حساب واردکنندگان.
کالابرگ، نوشداروی شب عید؟
بر اساس تصمیمات جدید، دولت و مجلس تضمین میکنند که مردم فارغ از نوسانات نرخ ارز، به ۱۰ تا ۱۱ قلم کالای اساسی با قیمت حمایتی دسترسی داشته باشند. این طرح قرار است برای سه ماه پایانی سال اجرایی شود و به گفته سخنگوی هیات رئیسه، نتایج آن حتماً به بازار شب عید خواهد رسید.
این تغییر ریل، تنها به یارانهها محدود نمیشود. یکی دیگر از برنامههای این کمیته مشترک، سروسامان دادن به بازار ارز صادراتی است.
افسار بر گردن ارز صادراتی
بخش بزرگی از ارز حاصل از صادرات به جای بازگشت به چرخه رسمی اقتصاد، به بازارهای غیررسمی سرازیر میشود یا صرف واردات کالاهای غیرضروری میشود. گودرزی تاکید کرد که سیاست جدید، صادرکنندگان را ملزم میکند تا تمام ارز حاصل از صادرات خود را در بازار رسمی عرضه کنند.
این اقدام، در صورت اجرای موفق، میتواند به تنظیم بازار ارز و کاهش نوسانات کمک کند. این اصلاحات قرار است سنگ بنای بودجه سال ۱۴۰۵ نیز باشد تا به گفته گودرزی، «هر افزایشی در درآمد یا هر کاهشی در ارز ترجیحی، در نهایت در سفره مردم دیده شود.»
نظر شما چیست؟ آیا کالابرگ الکترونیکی میتواند جایگزین موفقی برای ارز ترجیحی باشد؟