تغییر مهم در قبض‌های گاز؛ روش جدید محاسبه صورتحساب اعلام شد

به گزارش زومان، صورت‌حساب گاز شما دیگر مثل گذشته محاسبه نخواهد شد. شرکت ملی گاز ایران سیستم قدیمی و ناکارآمد ۱۲ پله‌ای و ۵ اقلیمی را کنار گذاشته و مدلی هوشمند و بومی را جایگزین کرده است. از این پس، مصرف گاز هر مشترک بر اساس الگوی مصرفی خاصِ همان شهر و در یک نظام ۴ پله‌ای جدید سنجیده می‌شود.

براساس گزارش ایرنا، این طرح که به گفته سعید توکلی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، با هدف توزیع عادلانه یارانه و مهار مصرف بی‌رویه انرژی کلید خورده، تقریباً تمام ۲۸ میلیون مشترک خانگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. طبق اعلام توکلی، حدود ۹۰ درصد مشترکان هیچ‌گونه افزایش قیمتی را تجربه نخواهند کرد.

سیستم ۱۲ پله‌ای پیشین، یک ایراد اساسی داشت: پله‌ها آنقدر به هم نزدیک بودند که انگیزه چندانی برای صرفه‌جویی ایجاد نمی‌کردند. مشترک با کمی کاهش مصرف، تغییر محسوسی در قبض خود نمی‌دید و در نتیجه، این مدل عملاً در مدیریت مصرف شکست خورده بود.

مشکل دوم، تقسیم‌بندی کشور به تنها ۵ اقلیم بود. ایران، سرزمینی چهارفصل با تنوع آب‌وهوایی شگفت‌انگیز است. قرار دادن شهرهایی با شرایط کاملاً متفاوت در یک اقلیم، سال‌ها محل مناقشه و گلایه بود. بررسی‌های ایرنا نیز نشان می‌دهد این شیوه با استانداردهای جهانی فاصله داشت و به بی‌عدالتی دامن می‌زد.

در روش جدید، برای حل این مشکلات دو راهکار هوشمندانه به کار گرفته شده است. اول، مشترکان در چهار پله کاملاً متمایز دسته‌بندی می‌شوند: «خوش‌مصرف»، «مصرف متوسط»، «پرمصرف» و «بسیار پرمصرف».

دوم و مهم‌تر از آن، دیگر خبری از ۵ اقلیم کلی نیست. شرکت گاز برای حدود ۱۳۰۰ شهر کشور، یک الگوی مصرف جداگانه تعریف کرده است. این الگو بر اساس میانگین مصرف ۵ سال گذشته هر شهر و به تفکیک هر ماه از سال محاسبه و سالانه به‌روزرسانی می‌شود. این یعنی رفتار مصرفی مردم هر شهر، مبنای تعرفه همان شهر قرار می‌گیرد.

در این الگوریتم پیچیده که با پردازش یک و نیم میلیارد رکورد اطلاعاتی به دست آمده، مرز پله‌ها دیگر برای فصول سرد و گرم ثابت نیست، بلکه ماه به ماه تغییر می‌کند. با این روش، تقریباً ۵۰ درصد از مشترکان هر شهر به طور طبیعی در پله اول (خوش‌مصرف) قرار می‌گیرند و تنها حدود ۲ درصد در پله چهارم (بسیار پرمصرف) جای خواهند گرفت.

به گفته سعید توکلی، اگر ادارات دولتی طبق الگو مصرف کنند، هزینه گاز آنها بر اساس پله سوم محاسبه می‌شود. مصرف بالاتر از الگو، آنها را در پله چهارم و بدمصرف قرار می‌دهد.

یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این طرح، حمایت مستقیم از اقشار آسیب‌پذیر است. مشترکانی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند و همچنین خانوارهای دهک اول و دوم، اگر مصرفشان در پله اول قرار بگیرد، از پرداخت گازبها کاملاً معاف خواهند بود.

در مقابل، تمرکز اصلی بر مدیریت مصرف گروه کوچکی است که مصرف بسیار بالایی دارند. آن ۲ درصدی که در پله چهارم قرار می‌گیرند، حدود ۶ درصد از کل گاز بخش خانگی را مصرف می‌کنند. برای این گروه، علاوه بر تعرفه بالاتر، بازدیدهای میدانی برای ارائه راهکارهای بهینه‌سازی مصرف نیز در دستور کار قرار گرفته است.

همچنین، ویلاها و سکونتگاه‌های غیردائم که مصرف انرژی آن‌ها غیرضروری تلقی می‌شود، از این پس بر اساس حداقل پله سوم محاسبه خواهند شد تا یارانه انرژی به مصارف ضروری اختصاص یابد.

برآوردهای کارشناسی نشان می‌دهد اجرای کامل این طرح می‌تواند تا ۱۰ درصد در مصرف گاز بخش خانگی صرفه‌جویی به همراه داشته باشد. این حجم عظیم از انرژی آزادشده، می‌تواند به بخش‌های مولد اقتصادی تزریق شود و به کاهش ناترازی انرژی، مهار تورم و افزایش رشد اقتصادی کمک کند. دولت با این اصلاح ساختاری، گامی بزرگ برای هوشمندسازی و عادلانه‌سازی توزیع انرژی در کشور برداشته است.

نظر شما درباره این شیوه جدید محاسبه قبض گاز چیست؟