نطق سالانه ترامپ؛حمله به بایدن، اشاره کوچک به ایران
دونالد ترامپ شامگاه ۱۷ دسامبر ۲۰۲۵ در یک سخنرانی کوتاه و کمسابقه از کاخ سفید، تلاش کرد روایت خود از نخستین سال بازگشتش به قدرت را بازسازی کند؛ نطقی کمتر از ۲۰ دقیقه که بیش از آنکه معرفی سیاستهای تازه باشد، دفاعی فشرده از کارنامه دولت بود.
ترامپ سخنانش را با جملهای آغاز کرد که به محور اصلی این نطق تبدیل شد: او گفت یازده ماه پیش «یک ویرانه» تحویل گرفته و اکنون در حال بازسازی آن است. از همان ابتدا، مسیر سخنرانی روشن بود؛ مشکلات امروز، میراث گذشتهاند و بهبود در راه است.
در بخش اقتصادی، رئیسجمهور آمریکا پذیرفت که قیمتها همچنان بالاست، اما همزمان وعده داد کشور در آستانه یک جهش اقتصادی قرار دارد. رسانهها این بخش را در کنار نگرانی پایدار افکار عمومی درباره هزینههای زندگی خواندند؛ جایی که شکاف میان روایت بهبود و تجربه معیشتی خانوارها همچنان پابرجاست.
از معدود بخشهایی که رنگ و بوی اقدام ملموس داشت، اعلام پرداخت نقدی مستقیم به نیروهای نظامی بود؛ چک دولتی به مبلغ ۱۷۷۶ دلار برای حدود ۱.۴۵ میلیون نفر. این وعده بهسرعت تیتر شد و از نگاه تحلیلگران، نمونهای از ترجیح اقدامات فوری و قابل لمس بر سیاستهای پیچیده و زمانبر بود.
ترامپ در حوزه سلامت نیز بر همین منطق تأکید کرد و از پرداخت مستقیم پول به مردم برای جبران هزینه بیمه درمانی دفاع کرد؛ ایدهای که بهگفته رسانهها، بیش از آنکه برنامهای آماده اجرا باشد، حامل پیامی سیاسی علیه واسطهها و شرکتهای بیمه است.
اما سیاست خارجی در این سخنرانی نقشی حاشیهای داشت. ترامپ در قالب فهرستی از «دستاوردها» به چند موضوع خارجی اشاره کرد، بیآنکه وارد جزئیات شود یا کشوری را محور تحلیل قرار دهد. او در یک جمله مدعی شد «تهدید هستهای ایران را نابود کرده است»، از «پایان جنگ در غزه» و «آوردن صلح به خاورمیانه» سخن گفت و مدعی حل «هشت جنگ در ۱۰ ماه» شد؛ ادعاهایی کلی که بدون نام بردن از کشورها یا مسیرهای دیپلماتیک مطرح شدند.
محور روایت | ترامپ چه روایتی ساخت؟ | رسانهها این روایت را چگونه خواندند؟ | این روایت چه چیزی را لو میدهد؟ |
|---|---|---|---|
آغاز سخنرانی | گفت «یازده ماه پیش یک ویرانه تحویل گرفتم و دارم آن را بازسازی میکنم» و مسئولیت مشکلات را متوجه دولت قبل دانست. | بسیاری از رسانهها این جمله را ستون فقرات سخنرانی دانستند؛ روایتی دفاعی برای توضیح وضعیت موجود. | تلاش برای انتقال هزینه سیاسی شرایط فعلی به «میراث گذشته». |
اقتصاد و هزینه زندگی | پذیرفت قیمتها بالاست اما وعده داد کشور در آستانه جهش اقتصادی قرار دارد و کاهش هزینهها سریع خواهد بود. | پوششها این وعده را در کنار نگرانی پایدار درباره هزینههای زندگی تحلیل کردند. | شکاف میان روایت بهبود و دغدغه معیشت؛ قلب چالش سیاسی دولت. |
چک نظامیان | اعلام پرداخت نقدی مستقیم (چک دولتی) به مبلغ ۱۷۷۶ دلار برای حدود ۱.۴۵ میلیون نیروی نظامی. | رسانهها این بخش را ملموسترین خروجی سخنرانی توصیف کردند که فوراً تیتر شد. | ترجیح اقدامات سریع و قابل لمس برای مدیریت افکار عمومی. |
سلامت و بیمه | حمایت از پرداخت مستقیم پول به مردم برای پوشش هزینه بیمه، بهجای سازوکارهای بیمهای موجود. | تحلیلها یادآور شدند این ایده هنوز پشتوانه کافی در کنگره ندارد و بیشتر پیاممحور است. | سادهسازی پیام اقتصادی و حمله به «واسطهها» در روایت رسمی. |
مهاجرت و امنیت | ترسیم گذشته بهعنوان دوران مرزهای رهاشده و اکنون بهعنوان دوره اقتدار و کنترل. | رسانهها این بخش را تداوم گفتمان آشنای انتخاباتی ترامپ دانستند. | حفظ انسجام پایگاه رأی از طریق روایتهای هویتی. |
سیاست خارجی (وزن کم) | اشارهای کوتاه به غزه و عبور سریع از سایر پروندههای خارجی. | بسیاری از پوششها به کمرنگ بودن سیاست خارجی در سخنرانی اشاره کردند. | اولویتدادن آگاهانه به مسائل داخلی در آستانه انتخابات. |
ایران (در حد اشاره) | در یک جمله مدعی شد «تهدید هستهای ایران را نابود کرده است». | این ادعا در برخی بازنشرهای سخنرانی برجسته شد، اما محور اصلی پوششها نبود. | استفاده نمادین از ادبیات قدرت بدون ورود به جزئیات پرهزینه. |
تعرفهها و سرمایهگذاری | ادعای جذب سرمایهگذاری عظیم و بازگشت کارخانهها با اتکا به سیاست تعرفهای. | رسانهها همزمان به پیامدهای تورمی و نااطمینانی ناشی از تعرفهها اشاره کردند. | دوگانه «قدرت ملی در برابر هزینه اقتصادی» در روایت دولت. |
جمعبندی | آمریکا قویتر شده و سال آینده، سال رونق خواهد بود. | این جمعبندی بهعنوان تلاش برای تقویت روحیه عمومی در فصل تعطیلات خوانده شد. | تلاش برای بازتنظیم روایت پیش از ورود به سال انتخاباتی. |
این جدول بازخوانی گفتار دونالد ترامپ، تفسیر رسانهها از این گفتار و دلالتهای سیاسی آن است
همزمان، اشاره به «نابودی کارتلهای مواد مخدر خارجی» و انتقاد از «کشورهای خارجی که از آمریکا سوءاستفاده کردهاند» نیز بیش از آنکه به سیاست خارجی کلاسیک مربوط باشد، در چارچوب روایت امنیت داخلی و اقتصاد آمریکا اول مطرح شد.
تحلیل رسانهها نشان میدهد این کمرنگی آگاهانه سیاست خارجی، بخشی از استراتژی ارتباطی ترامپ بوده است؛ استفاده از پروندههای خارجی نه برای توضیح مسیر آینده، بلکه برای برجسته کردن «قدرت آمریکا» و بازگرداندن آن به متن روایت داخلی. در این چارچوب، اقتصاد، تورم، مرزها و امنیت اجتماعی در مرکز قرار گرفتند و سیاست خارجی به ابزاری نمادین برای تکمیل تصویر رئیسجمهوری «حلکننده مشکلات» تبدیل شد.
در نهایت، پیام سخنرانی روشن بود: آمریکا از ویرانه عبور کرده و در آستانه رونق است. اینکه این روایت تا چه اندازه بتواند فاصله میان گفتار سیاسی و تجربه روزمره شهروندان را پر کند، پرسشی است که پاسخ آن نه در نطقهای کاخ سفید، بلکه در زندگی اقتصادی آمریکاییها شکل خواهد گرفت.