حباب هوش مصنوعی یا قلعه مسکن؟ نبرد دو اقتصاد در آستانه یک بحران
به گزارش زومان، انگار همین دیروز بود که کریستین بیل، در نقش مایکل بری، روی تخته سفید دفترش آشوب مالی سال ۲۰۰۸ را پیشبینی میکرد. حالا خود مایکل بری، مردی که با پیشبینی دقیقش به شهرت رسید، دوباره به صحنه بازگشته است.
او هفته گذشته در شبکه اجتماعی اکس، تصویری از همان کریستین بیل را با نوشتهای کوتاه منتشر کرد: «من آن زمان، من الان. خب. درست شد. درست خواهد شد». این پیام کوتاه و مرموز، برای بسیاری که نبض اقتصاد را با هر توییت او میسنجند، یک معنا بیشتر نداشت: خطر در کمین است.
این بار، هیولایی که بری به آن اشاره میکند، بازار مسکن نیست؛ بلکه تب سوزان و سیریناپذیر هوش مصنوعی (AI) است. نگرانی او زمانی به یک وحشت همگانی تبدیل شد که کاربری در ردیت پرده از حقیقتی تکان دهنده برداشت. او با مقایسه آمارها نوشت که «حباب هوش مصنوعی» کنونی، چهار برابر بزرگتر از حباب وامهای مسکن در سال ۲۰۰۷ است. او با طعنه پرسید:
«خب، چه مشکلی ممکن است پیش بیاید؟»
برای درک ابعاد این ماجرا، کافی است به یاد بیاوریم که حباب داتکام در اوایل دهه ۲۰۰۰، با اینکه ۱۷ برابر کوچکتر از جریان سرمایه فعلی در حوزه AI بود، باعث شد شاخص نزدک ۷۵ درصد از ارزش خود را از دست بدهد و بازگشت آن به سطح قبلی، ۱۵ سال طول کشید. ضرری معادل ۵ تریلیون دلار که ثروت بسیاری را نابود کرد. امروز شرکتهای غولپیکری مانند اوراکل، انویدیا و مایکروسافت میلیاردها دلار به این آتش میدمند و ارزشگذاریها سر به فلک کشیده است.
آیا این بار داستان متفاوت است؟
اما درست زمانی که سایه یک فاجعه اقتصادی دیگر بر سر ما سنگینی میکند، دادهها داستان دیگری را روایت میکنند. شاید این بار، سنگ بنای ثروت مردم در جای امنتری قرار داشته باشد. با وجود اینکه ۶۲ درصد آمریکاییها در بازار سهام سرمایهگذاری کردهاند، این مالکیت بیشتر در انحصار خانوادههای ثروتمند است. در مقابل، مالکیت خانه همچنان ستون اصلی ثروت برای میلیونها خانواده معمولی است.
بر اساس آخرین نظرسنجی فدرال رزرو، میانگین دارایی خالص یک صاحبخانه در آمریکا ۳۶۹٬۲۰۰ دلار است. این رقم برای یک مستأجر تنها ۱۰٬۴۰۰ دلار است. این شکاف عمیق نشان میدهد که برای بخش بزرگی از جامعه، ثبات اقتصادی نه در نوسانات والاستریت، که در آجر و سیمان خانههایشان نهفته است و برای میلیونها نفر، این ارزش ویژه خانه، مهمترین منبع ثروتی است که تا به حال داشتهاند.
اقتصاددانان معتقدند که بازار مسکن امروز بسیار قویتر از دوران قبل از رکود بزرگ است. جیک کریمل، اقتصاددان ارشد میگوید:
«امروزه صاحبخانههای معمولی و بازار مسکن به طور کلی، در موقعیت بسیار بهتری برای تحمل یک اصلاح قیمت قرار دارند، بدون آنکه این اصلاح به یک بحران تمامعیار تبدیل شود.»
شاید این بار، طوفان در راه باشد، اما خانه بسیاری از ما بر پایههای محکمتری بنا شده است. نگرانی مایکل بری همچنان به قوت خود باقی است، اما به نظر میرسد این بار، موجهای سهمگین والاستریت قرار است کشتی سرمایهداران بزرگ را متلاطم کند، در حالی که قایقهای کوچکتر در پناه ساحل امنتری لنگر انداختهاند. با این حال، یک سؤال بیپاسخ میماند: آیا انفجار حبابی به این عظمت، میتواند بدون آسیب رساندن به کل اکوسیستم اقتصادی، مهار شود؟
شما چه فکر میکنید؟ آیا نگرانیها درباره حباب هوش مصنوعی بجاست یا این بار اوضاع فرق میکند؟