قرارداد بزرگ در صحرا؛ سوغات ۱۵ میلیارد دلاری مایکروسافت برای امارات
در قلب ابوظبی، جایی که همواره بوی نفت و صدای معاملات انرژی می‌پیچید، خبری مهم منتشر شد. برد اسمیت، رئیس مایکروسافت، نه در یک همایش تکنولوژی، که در حاشیه‌ی کنفرانس نفتی Adipec روی صحنه رفت تا از یک سرمایه‌گذاری تاریخی پرده بردارد؛ نمادی روشن از چرخشی بزرگ از طلای سیاه به سوی سیلیکون و هوش مصنوعی.
بر اساس گزارشی که بلومبرگ منتشر کرده، این غول نرم‌افزاری متعهد شده است که طی چهار سال آینده، بیش از ۷.۹ میلیارد دلار در زیرساخت‌های دیتاسنتر، رایانش ابری و نیروی انسانی در امارات متحده عربی سرمایه‌گذاری کند. این رقم بخشی از یک طرح بزرگ‌تر است که مجموع هزینه‌کرد مایکروسافت در این کشور را تا سال ۲۰۲۹ به حدود ۱۵.۲ میلیارد دلار می‌رساند. اسمیت با اشاره به رشد سرسام‌آور تقاضا در منطقه گفت:
«این پولی نیست که در اینجا جمع‌آوری کنیم، بلکه پولی است که در همین‌جا خرج خواهیم کرد.»
اما قلب تپنده‌ی این سرمایه‌گذاری، تراشه‌هایی هستند که این روزها از نفت هم ارزشمندتر شده‌اند. مایکروسافت قصد دارد تعداد تراشه‌های پیشرفته‌ی Nvidia را در امارات تقریباً سه برابر کند؛ تجهیزاتی که دولت آمریکا صادرات آن‌ها را به شدت محدود کرده است. اینجاست که داستان از یک معامله‌ی تجاری صرف، به یک بازی پیچیده‌ی ژئوپلیتیک تبدیل می‌شود.
دسترسی امارات به تراشه‌های پیشرفته هنوز محل بحث است. طبق گزارش بلومبرگ، دولت آمریکا در اکتبر گذشته مجوز صادرات تراشه‌ها به شرکت‌های آمریکایی فعال در امارات را صادر کرده، اما هنوز فروش مستقیم تراشه‌های Nvidia به شرکت‌های اماراتی از جمله G42 را تأیید نکرده است.
برخی مقامات آمریکایی نسبت به استقرار تجهیزات حیاتی و مراکز داده توسط شرکت‌های آمریکایی در خاورمیانه هشدار داده‌اند برخی مقامات آمریکایی نسبت به استقرار تجهیزات حیاتی و مراکز داده توسط شرکت‌های آمریکایی در خاورمیانه هشدار داده‌اند و نگران هستند که این فناوری‌های حیاتی از طریق امارات به دست چین بیفتد. نگران بودند که این فناوری‌های حیاتی از طریق امارات به دست چین بیفتد. اما مایکروسافت پس از گذراندن استانداردهای امنیتی سخت‌گیرانه‌ی واشنگتن، در ماه سپتامبر مجوزی ویژه دریافت کرد. این شرکت نخستین کمپانی آمریکایی است که امسال چنین چراغ سبزی را گرفته است.
برد اسمیت در این باره توضیح داد: «این فقط بر پایه اعتماد صادر نشده؛ ما باید شرایط بسیار سختی را درباره امنیت سایبری، امنیت فیزیکی و سایر تدابیر حفاظتی این تراشه‌ها رعایت می‌کردیم تا اطمینان حاصل شود که تحت کنترل ما باقی می‌مانند.» مایکروسافت که پیش از این ۲۱٬۵۰۰ تراشه مدل A100 را با تایید دولت بایدن در امارات مستقر کرده بود، اکنون آماده است تا ۶۰٬۴۰۰ تراشه جدید دیگر، از جمله جدیدترین محصولات انویدیا را «ظرف چند ماه، نه چند سال» به این کشور سرازیر کند.
فصل جدید در کتاب اقتصاد امارات
این سرمایه‌گذاری عظیم، بخشی از یک استراتژی بزرگ‌تر برای امارات است: گذار از اقتصادی وابسته به نفت به یک اقتصاد دانش‌بنیان و فناورانه. امارات که زمانی تنها با چاه‌های نفتش شناخته می‌شد، امروز اولین کشور جهان است که «وزیر هوش مصنوعی» دارد و می‌خواهد به قطب جهانی فناوری تبدیل شود. این کشور با آغوش باز از غول‌های تکنولوژی استقبال می‌کند و این همکاری‌ها فراتر از یک سرمایه‌گذاری ساده است.
مایکروسافت اوایل امسال ۱.۵ میلیارد دلار در G42، شرکت هوش مصنوعی ابوظبی، سرمایه‌گذاری کرد و برد اسمیت اکنون یکی از اعضای هیئت‌مدیره‌ی آن است. شرکت OpenAI نیز که مایکروسافت بزرگ‌ترین حامی آن است، امارات را به عنوان اولین پایگاه خارجی خود برای پروژه‌ی عظیم Stargate Data Center انتخاب کرده است.
این اقدامات نشان می‌دهد که شن‌های صحرای امارات، امروز میزبان زیرساخت‌هایی برای «نفت دیجیتال» شده‌اند؛ داده‌هایی که قرار است چرخ اقتصاد پنجاه سال آینده‌ی این کشور را بچرخانند و شاید الگویی برای تمام کشورهای نفتی منطقه باشند.