شوک جنگ به اقتصاد؛ دولت دست‌به‌دامان ذخایر استراتژیک ارز شد

در پی آغاز جنگ ۱۲ روزه، بانک مرکزی با به صدا درآوردن یک «آژیر قرمز اقتصادی»، سیاست تخصیص ارز برای واردات کالاهای اساسی را به شدت تغییر داد. زومان ۳ روز پیش با داده‌کاوی آمارهای رسمی تشریح کرده بود که چگونه جنگ تخصیص ارز به کالای اساسی و دارو را هم تسریع کرده و هم نسبت به تکلیف قانون بودجه، جلو انداخته است.

روز گذشته معاون اداره تخصیص ارز بانک مرکزی با تایید این رویکرد اعلام کرد: برای تامین ارز واردات کالاهای اساسی علاوه بر ۶ میلیارد دلاری که از محل بودجه تخصیص داده‌ایم، یک میلیارد و ۳۸۶ میلیون هم از ذخایر استراتژیک تامین ارز انجام شده است.

بررسی‌های زومان نشان می‌دهد که میانگین تزریق روزانه ارز برای تامین دارو، گندم و روغن پس از شروع پس از آغاز جنگ ۱۲ روزه با جهشی از میانگین روزانه ۲۵.۴ میلیون دلار به ۴۷.۵ میلیون دلار رسیده است؛ افزایشی تقریباً دو برابری که می‌توان از آن به عنوان سپر دفاعی یاد کرد. به عبارتی تغییر فرمان سیاست‌گذار پولی برای ایمن‌سازی ذخایر استراتژیک کشور در برابر بحران بوده است.

این تغییر روند نشان می‌دهد که سیاست ارزی کشور از یک روال آرام و قابل پیش‌بینی، وارد فاز مدیریت بحران شده است. تا پیش از ۲۳ خردادماه ۱۴۰۴، تخصیص ارز با آهنگی یکنواخت پیش می‌رفت، اما با شعله‌ور شدن آتش جنگ، همه چیز تغییر کرد.

این ماجرا از همان روز نخست جنگ آغاز شد. با انتشار اخبار درگیری نظامی، دستوری فوری از دفتر رئیس‌کل بانک مرکزی برای تخصیص یک میلیارد دلار جهت تقویت ذخایر کالاهای اساسی صادر شد. این تصمیم، پیامی روشن به بازارها بود: در دوران بحران، امنیت غذایی و دارویی در خط مقدم اولویت‌های ملی قرار می‌گیرد.

این شتاب حساب‌شده، دولت را حتی از برنامه مصوب خود در بودجه نیز جلوتر انداخته است. در حالی که بر اساس قانون بودجه، دولت مکلف به تخصیص سالانه معادل ۱۱ میلیارد یورو برای این منظور بود، گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که تا دهم آبان‌ماه، یعنی در کمتر از هشت ماه، مبلغ ۸ میلیارد و ۹۷۱ میلیون دلار به واردات کالاهای اساسی اختصاص یافته است.

نظر شما درباره این دست‌فرمان بانک مرکزی چیست؟ دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.