کابوس ایرباس؛ یک باگ نرمافزاری ۶ هزار هواپیما را زمینگیر کرد
به گزارش زومان، شنبهای که قرار بود آسمان آسیا پر از مسافر باشد، به سکوتی اضطرابآور در ترمینالها تبدیل شد. هزاران مسافر سرگردان، چمدان در دست، به تابلوهای اطلاعات پرواز چشم دوخته بودند که یکی پس از دیگری، کلمهی «لغو شد» را نمایش میدادند. مقصر این هرجومرج جهانی، نه یک طوفان سهمگین بود و نه یک اعتصاب گسترده؛ بلکه یک شبح دیجیتال بود که در قلب محبوبترین هواپیمای کوتاهبُرد جهان، یعنی ایرباس A320، لانه کرده بود.
بهگزارش رویترز، شرکت هواپیماسازی ایرباس در یکی از بزرگترین فراخوانهای تاریخ ۵۵ سالهی خود، دستور زمینگیر کردن فوری بیش از ۶۰۰۰ فروند هواپیمای خانواده A320 را صادر کرد. این عدد یعنی بیش از نیمی از ناوگان جهانی این هواپیما که ستون فقرات صنعت هوانوردی در آسیا، اروپا و آمریکا محسوب میشود، باید تا اطلاع ثانوی روی زمین باقی میماندند.
ماجرا از یک پرواز شرکت JetBlue در ۳۰ اکتبر آغاز شد. پروازی از مکزیک به نیوجرسی که ناگهان دچار کاهش ارتفاع شدیدی شد و چند مسافر را مصدوم کرد. بررسیها نشان داد یک باگ در نرمافزار کنترلکننده سطوح پروازی هواپیما (بالابرها و شهپرها یا ailerons) عامل این حادثه بوده است. همین گزارش کافی بود تا آژانس ایمنی هوانوردی اروپا و اداره هوانوردی فدرال آمریکا، زنگ خطر را برای تمام ۳۵۰ شرکت هواپیمایی که از این مدل استفاده میکنند، به صدا درآورند.
نکته طعنهآمیز ماجرا اینجاست که راهحل این بحران جهانی، به طرز شگفتآوری ساده است: بازگرداندن نرمافزار به نسخه قبلی و پایدار آن. یک تعمیر ساده که نیازی به تعویض قطعه ندارد، اما تا زمانی که تکنسینها آن را روی تکتک هواپیماها اجرا نکنند، هیچکدام اجازه پرواز ندارند. این فراخوان درست چند هفته پس از آن رخ داد که خانواده A320 از رقیب دیرینه خود، بوئینگ ۷۳۷، در تعداد کل هواپیماهای تحویل داده شده، پیشی گرفته بود؛ یک پیروزی شیرین که خیلی زود طعم تلخ پیدا کرد.
اثر دومینویی این فراخوان، از آمریکا تا شرقیترین نقاط آسیا احساس شد. در ژاپن، شرکت هواپیمایی ANA Holdings مجبور به لغو ۹۵ پرواز داخلی شد و هزاران مسافر را سرگردان کرد.
در هند، جایی که رشد اقتصادی مسافران جدید زیادی را به آسمانها کشانده، ۳۳۸ هواپیما تحت تأثیر قرار گرفتند و شرکتهای بزرگی مانند IndiGo و Air India با تأخیرهای گسترده مواجه شدند. در استرالیا، فرودگاه ملبورن شاهد صفهای طولانی و تأخیرهای قابل توجه بود و در کلمبیا، شرکت Avianca که بیش از ۷۰ درصد ناوگانش زمینگیر شده بود، فروش بلیت را به کلی متوقف کرد.
این رویداد، بیش از آنکه یک مشکل فنی باشد، یک هشدار جدی برای دنیای مدرن است. داستانی که به ما یادآوری میکند در جهانی که زیرساختهای فیزیکی ما به کدهای دیجیتال گره خوردهاند، یک خطای کوچک میتواند آبشاری از اختلالات بزرگ را به راه اندازد و اقتصاد جهانی را برای ساعاتی فلج کند. هرچند چرخهای این هواپیماها به زودی دوباره از زمین کنده خواهد شد، اما این بحران نشان داد که در عصر دیجیتال، آسیبپذیریها شکل جدیدی به خود گرفتهاند.
آیا این اتفاق برنامه سفر شما را هم تحت تأثیر قرار داده است؟ تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.