عامل پنهان افزایش قیمت دلار؛ پای یک دستورالعمل در میان است

به گزارش زومان، بازار ارز تهران که سه‌شنبه‌ای پرالتهاب را با فتح قله‌های تاریخی پشت سر گذاشته بود، سرانجام کمی آرام گرفت. هیجانی که اسکناس آمریکایی را تا سقف ۱۲۷ هزار تومان بالا برده بود، با یک عقب‌نشینی حساب‌شده فروکش کرد و دلار در جریان معاملات امروز در محدوده‌ ۱۲۴ هزار و ۵۰ تومان معامله شد. این آرامش، به نظر نتیجه یک مداخله از سوی بانک مرکزی بود.

معامله‌گران این عقب‌نشینی را به تزریق ارز توسط بازارساز در بازار هرات نسبت می‌دهند. اقدامی که به نظر می‌رسد با هدف حفظ کف حمایتی ۱۲۴ هزار تومان و جلوگیری از شکستن سقف روانی ۱۲۷ هزار تومان طراحی شده بود. این روایت با سخنان روز گذشته‌ محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، همخوانی دارد که از «افزایش عرضه ارز با اقدامات جدید و توافق با پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها» خبر داده بود.

این روند در بازار هرات نیز دنبال شد و قیمت این اسکناس نیز عقب نشست و همگرا با تهران در محدوده 123 هزار و 800 تومان معامله شد.

این باد آرامش‌بخش، خود را به بازارهای موازی نیز رساند. درهم امارات در حوالی ۳۴ هزار و ۴۰۰ تومان آرام گرفت و حباب آن کمی خالی شد و با قرار گرفتن در محدوده 1200 تومان، فشار بر بازار تهران را کم کرد.

تتر، دلار دنیای دیجیتال، نیز از سقف ۱۲۷ هزار تومانی خود فاصله‌ محسوسی گرفت و با رسیدن به ۱۲۵ هزار و ۱۵۲ تومان، اختلاف خود را با دلار تهران به کمترین میزان در یک هفته اخیر رساند. حتی پیش‌بینی معامله‌گران نوبیتکس نیز از صعود تتر، با کاهشی هشت درصدی به 62 درصد رسید و محتاطانه‌تر شد.

همچنین بررسی زومان نشان می دهد دامنه نوسان روزانه دلار در روز گذشته حدود 284 تومان و پایین تر از میانگین نوسان 10 روزه (529 تومان) بود؛ موضوعی که از کاهش هیجانات معاملات و تب نوسانات بازار در پی اصلاح قیمت دلار حکایت داشت.

اما فارغ از مسکن‌های کوتاه‌مدت، سوال اصلی این بود: چه چیزی این آتش را شعله‌ور کرده بود؟ ورای دلایل بنیادی مانند کسری بودجه و تسویه‌های فصلی تجار، این بار یک عامل پنهان دیگر نیز در کار بود. داستانی که به کارت‌های بازرگانی و تغییر یک قاعده باز می‌گردد.

اطلاعات رسیده به دست زومان نشان می‌دهد، تا پیش از این، بسیاری از صادرکنندگان برای فرار از دست قواعد پیچیده «رفع تعهد ارزی»، به سراغ کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای می‌رفتند. این روش به آن‌ها اجازه می‌داد ارز حاصل از صادرات خود را به جای بازگرداندن به چرخه رسمی، به راحتی و با سرعتی بسیار بیشتر در بازار غیرر رسمی عرضه کنند. این کارت‌ها، یکی از کانال‌های مهم تزریق ارز به بازار آزاد بودند.

اما از هشتم آذرماه، ورق برگشت. سازمان توسعه و تجارت با اجرایی کردن «طرح رتبه‌بندی صادرکنندگان»، این مسیر را مسدود کرد و با خشک شدن ناگهانی این منبع عرضه، در حالی که تقاضا همچنان پابرجا بود، تعادل بازار به هم خورد و فنر قیمت دلار به سمت بالا رها شد.

با این حال، فضای روانی بازار نیز تصویری عریان از یک جامعه‌ «تروماتایز شده» است؛ مردمی که زیر فشار تورم و بی‌ثباتی سال‌های اخیر، دچار «درماندگی آموخته‌شده» شده‌اند. ناتوانی در تغییر شرایط کلان، به خشمی فروخفته و آستانه تحمل پایین تبدیل شده است و بازار مملو از بی‌اعتمادی و حسرت است و هر نوسانی، بهانه‌ای برای جنگ اعصاب می‌شود.

فعالان بازار تاکید می‌کنند که مداخله اخیر، اگرچه موثر بوده، اما ماهیتی مقطعی دارد. تا زمانی که انتظارات تورمی، ریسک‌های سیاسی و رشد نقدینگی پابرجا هستند، این آرامش شکننده خواهد بود. دلار اکنون بین دو مرز کلیدی گرفتار شده است:

• سنگر حمایتی: محدوده ۱۲۴ هزار تا ۱۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان که از دست رفتن آن می‌تواند فشار فروش را تشدید کند.
• دیوار مقاومتی: محدوده ۱۲۷ هزار تومان که عبور قاطع از آن، سیگنال شروع یک حرکت جدید خواهد بود.

هرچند قیمت نسبت به اوج خود کاهش یافته، اما براساس بررسی زومان، همچنان فاصله قابل توجهی با میانگین ده روزه خود دارد. این موضوع نشان می‌دهد که فعلاً با یک «اصلاح کوتاه‌مدت» روبرو هستیم، نه لزوماً آغاز یک روند نزولی پایدار.

بازار در یک وضعیت برزخی به سر می‌برد و چشم‌ها به نبرد میان قدرت بازارساز و واقعیت‌های بنیادی اقتصاد دوخته شده است.

شما قیمت دلار در پایان آذر ماه را چند پیش‌بینی می‌کنید؟ نظر خود را با ما در میان بگذارید.