ایران‌خودرو بیخیال درآمد دلاری شد!

گزارش عملکرد هفت‌ماهه دو غول خودروسازی کشور، نشان می‌دهد غول‌های خودروسازی داخلی فقط در داخل بازی را بلد هستند و سهمی از بازار خارج از کشور ندارند.

بیایید ابتدا به رینگ داخلی نگاه کنیم. ایران خودرو در این میدان یکه‌تاز بوده است. این شرکت با رشد خیره‌کننده ۵۵ درصدی در فروش داخلی، درآمد خود را به حدود ۲۶۰ هزار میلیارد تومان رسانده است. اما صبر کنید! این رشد انفجاری از کجا آمده است؟ داده‌ها نشان می‌دهد که این موفقیت، بیش از آنکه مدیون افزایش تعداد خودروهای فروخته‌شده باشد، نتیجه مستقیم بالا بردن میانگین قیمت‌هاست. به عبارت دیگر، ایران خودرو، خودروی بیشتری نفروخته، بلکه خودروهایش را توانسته گران‌تر بفروشد.

حالا دوربین را به سمت رقیب بچرخانیم. سایپا در بازار داخلی روزهای سختی را پشت سر گذاشته است. این شرکت با افت ۱۱ درصدی درآمد و کاهش تولید مواجه شده و مجموع درآمد داخلی آن به حدود ۵۴ هزار میلیارد تومان رسیده است. حتی تلاش برای افزایش ۵۰ درصدی میانگین نرخ فروش هم نتوانست جلوی این افت را بگیرد. نمودارها به وضوح این دو مسیر مخالف را نشان می‌دهند: صعود نصفه نیمه ایران خودرو در برابر سقوط سایپا در بازار وطنی.

اما درست در جایی که به نظر می‌رسد داستان به نفع ایران‌خودرو تمام شده، آمار جدیدی رو می‌شود. جبهه صادرات، صحنه هنرنمایی سایپاست. در حالی که ایران خودرو تا تیرماه امسال حتی یک خودرو هم صادر نکرده بود ، سایپا از همان ابتدا با قدرت وارد میدان شد. صادرات ایران خودرو از شهریورماه به شکل محدود و لرزان آغاز شد و بلافاصله با افت همراه بود که نشان از بازاری بی‌ثبات و کم‌عمق دارد.

در مقابل، سایپا یک مسیر صادراتی پیوسته و باثبات را طی کرده است. به جز یک افت مقطعی در خردادماه که به نظر می‌رسد تحت تأثیر تنش‌های منطقه‌ای و جنگ دوازده روزه بوده، این شرکت توانسته جریان صادرات خود را حفظ کند. در نهایت، سایپا با کسب درآمد صادراتی حدود ۲۰۵ میلیارد تومانی، از رقیب خود با درآمد ۱۵۳ میلیارد تومانی پیشی گرفته است.

برای درک عمیق‌تر ماجرا، باید به یک شاخص دیگر نگاه کنیم: نسبت صادرات به فروش داخلی. سایپا موفق شده حدود ۰.۳۸ درصد از کل فروش داخلی خود را صادر کند، در حالی که این عدد برای ایران خودرو تنها ۰.۰۶ درصد است. این یعنی عملکرد صادراتی سایپا تقریباً شش برابر بهتر از ایران خودرو بوده است!

از منظر رشد نیز، سایپا با ثبت رشد ۱۲۱ درصدی در فروش صادراتی، یک جهش بزرگ را تجربه کرده، در حالی که ایران خودرو در همین شاخص با افت ۲۰ درصدی روبه‌رو بوده است. این اعداد و ارقام یک پیام روشن دارند: دو خودروساز داخلی عملا هیچ جایی در بازار جهانی ندارند، در این بین ایران خودرو سهم پیشین خود را نیز در این بازارها از دست داده است. نسبت صادرات به فروش داخلی هنوز در هردو خودروساز در کمتر از یک درصد قرار دارد.