تغییرات اساسی در شبکه پرداخت کشور؛ خداحافظی با سیستم متمرکز

به گزارش زومان، دوران تکیه بر یک شاه‌راه اصلی برای تراکنش‌های بانکی به سر آمده است. بانک مرکزی ایران در یک اقدام استراتژیک، پروژه بازمعماری شبکه پرداخت کشور را با رویکرد «تمرکززدایی» کلید زد. این تصمیم که ریشه در نیاز به پایداری سیستم در مواقع بحرانی دارد، قرار است وابستگی پرداخت‌های خرد به یک روش خاص را برای همیشه از بین ببرد.

به‌گزارش خبرگزاری مهر، نوش‌آفرین مؤمن واقفی، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی، با اشاره به تهدیدات شناسایی‌شده و تجربه جنگ‌های سایبری، اعلام کرد که زیرساخت‌های پرداخت کشور در حال پوست‌اندازی هستند. در معماری جدید، اگر یک مسیر مسدود شود، راه‌های جایگزین اجازه نمی‌دهند جریان پول در کشور متوقف شود.

یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این تغییرات، راه‌اندازی سرویس «پل‌پی» است. در این سیستم، پرداخت‌ها دیگر وابسته به شبکه کارت نیستند و مستقیماً بر بستر شماره حساب افراد انجام می‌شوند. این یعنی یک استقلال فنی کامل از زیرساخت‌های قدیمی.

ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود. بانک مرکزی در حال طراحی کیف‌ پول‌های غیرمتمرکز و پرداخت مبتنی بر USSD است.

اما شاید داغ‌ترین بخش صحبت‌های مقام مسئول بانک مرکزی، آب پاکی بود که روی دست فعالان بازار کریپتو ریخت. با اینکه دستورالعمل فعالیت در حوزه رمزارزها در هیئت عالی بانک مرکزی تصویب شده، اما هنوز هیچ مجوزی صادر نشده است.

معاون بانک مرکزی صراحتاً هشدار داد:

«تا این لحظه هیچ‌یک از پلتفرم‌های تبادل یا صرافی‌های رمزارز مجوز رسمی ندارند.»

این بلاتکلیفی ریسک بزرگی برای سرمایه‌گذاران دارد. تا زمانی که وزارت اقتصاد درگاه مجوزها را باز نکند، هرگونه فعالیت در این بازار با مسئولیت شخصی و ریسک بسیار بالا همراه است. گزارش‌هایی از فریز شدن دارایی‌ها و زیان‌های هنگفت کاربران به گوش می‌رسد که لزوم هوشیاری مردم را دوچندان می‌کند.

خبر خوش برای کسانی که قصد خرید و فروش خودرو دارند، ورود پلیس و بانک مرکزی به این بازار آشفته است. طرح مشترکی با فراجا نهایی شده که طبق آن، یک «حساب امین» ایجاد می‌شود.

خریداران مبلغ خودرو را به این حساب واریز می‌کنند و پول تا زمانی که فرایند نقل و انتقال خودرو به‌طور کامل و صحیح انجام نشود، نزد بانک به امانت می‌ماند. این مکانیزم ساده اما هوشمندانه، بساط بسیاری از کلاهبرداری‌های رایج در بازار خودرو را جمع خواهد کرد.

نظام چک‌بازی کشور هم در آستانه یک تغییر چهره است. صدور چک‌های رمزدار به‌زودی متوقف می‌شود و جای خود را به «چک‌های تضمین‌شده» می‌دهد. ویژگی اصلی چک‌های جدید، نقدشوندگی آنی و سهولت استفاده است.

آمارها نشان می‌دهد چک‌های الکترونیک با استقبال خوبی مواجه شده‌اند. در شش ماهه نخست امسال، نزدیک به سه میلیون چک دیجیتال صادر شده و جالب اینکه درصد برگشتی آن‌ها کمتر از یک درصد بوده است. این یعنی اعتبار به بازار چک بازگشته است.

در نهایت، پروژه اتصال شبکه بانکی ایران و روسیه (میر-شتاب) به مرحله نهایی خود رسیده است. اواخر بهمن ماه امسال، فاز سوم این طرح اجرایی می‌شود. این بدان معناست که مسافران ایرانی در روسیه می‌توانند با همان کارت‌های بانکی معمولی خود، از پایانه‌های فروشگاهی این کشور خرید کنند؛ گامی بلند برای شکستن حصار تحریم‌های بانکی.

به نظر شما جایگزینی چک‌های رمزدار با چک تضمینی چقدر می‌تواند جلوی کلاهبرداری‌ها را بگیرد؟ تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.