دولت با کوپن به جنگ نوسان ارزی می‌رود؟

به گزارش زومان، صدای نوتیفیکیشن گوشی، مثل آژیر خطری است که هر روز چند بار به صدا در می‌آید. یک نگاه کوتاه به صفحه کافی است تا اضطراب به جانت بیفتد: دلار باز هم بالا رفت. این قصه‌ تکراری این روزهای بسیاری از ماست؛ نگرانی از آینده‌ سفره‌ها، از قیمت کالاهایی که انگار با همین نوتیفیکیشن‌ها بالا و پایین می‌شوند؛ نوتیف‌هایی که این روزها تعدادشان با نوسان دلار در محدوده‌های جدید بیشتر شده است.

در میان همین اخبار ارزی و ترس از آینده، صدایی از دولت بلند می‌شود که نوید یک «دریاچه آرامش» را می‌دهد. احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نسخه‌ای قدیمی اما آشنا را از گنجه تاریخ بیرون کشیده است: تثبیت قیمت کالاهای اساسی با کوپن.

در دهه ۶۰ مردم کالاهای اساسی را به قیمت ثابت دریافت می‌کردند و نسبت به نوسانات نرخ ارز حساس نبودند؛ کسی شوک قیمتی را احساس نمی‌کرد.

- احمد میدری، وزیر کار

این حرف‌ها برای نسل‌هایی که آن روزها را به یاد دارند، تصویری از ثبات در عین بحران را زنده می‌کند. روزهایی که شاید همه‌چیز فراوان نبود، اما قیمت یک شیشه شیر یا یک قرص نان، لنگرگاه کوچکی از آرامش در دریای متلاطم جنگ و تحریم بود.

به گفته‌ میدری، همان سیاست باعث شد مدارس دولتی باکیفیت و خدمات بهداشتی تحسین‌شده شکل بگیرند.

ایده‌ وزیر در نگاه اول، یک مسکّن قوی برای روان جامعه است. وقتی قیمت نان، روغن، شکر و گوشت از هیجانات بازار ارز جدا شود، بخش بزرگی از فشار روانی از دوش خانواده‌ها، به‌ویژه اقشار کم‌درآمد، برداشته می‌شود. این کار می‌تواند از خریدهای هیجانی و انبار کردن کالا جلوگیری کند و ثبات را به بازار بازگرداند.

اما اقتصاد امروز، با اقتصاد دهه ۶۰ تفاوت‌های بنیادین دارد. چالش اصلی، تأمین منابع مالی این طرح است. دولت از کجا می‌خواهد تفاوت هزینه واقعی کالا با قیمت تثبیت‌شده را جبران کند؟ در شرایطی که بودجه با کسری دست‌وپنجه نرم می‌کند و نرخ ارز در قله‌های تاریخی ایستاده، این یارانه سنگین می‌تواند خود به چالشی بزرگ‌تر تبدیل شود. از سوی دیگر نوسانات ارزی هم خود می‌تواند برای دولت تبدیل به اهرم فشاری شود که نتواند هدف فوق را محقق کند.

در نهایت، این پیشنهاد را می‌توان به یک داروی آرام‌بخش تشبیه کرد؛ دارویی که برای کاهش تب و درد فوری بیمار ضروری است، اما بیماری اصلی را درمان نمی‌کند. بیماری اصلی اقتصاد ما، تورم ساختاری و نوسانات شدید ارزی است. تثبیت قیمت‌ها می‌تواند یک فرصت کوتاه‌مدت برای دولت بخرد تا سیاست‌های کلان اقتصادی خود را برای کنترل تورم و مدیریت بازار ارز به کار گیرد. اما اگر این طرح به راهکاری بلندمدت تبدیل شود، بدون شک اثرات جانبی آن از فواید اولیه‌اش بیشتر خواهد بود.

به نظر شما، آیا تثبیت قیمت‌ها راهکار درستی برای کنترل گرانی است؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.