پشت پرده ترافیک امروز تهران؛ پرداخت جریمه طرح زوج و فرد به جای کرایه گران اسنپ و تپسی

به گزارش زومان، امروز آسمان بعد از مدت‌ها سخاوت به خرج داده و تهرانی ها شاهد بارش باران هستند، اما خیابان‌ها قفل شده‌اند و به نظر می رسد برای بسیاری از شهروندان، این صبح با یک دودوتا چهارتای ساده شروع می‌شود؛ یک محاسبه‌ اقتصادی که نتیجه‌اش، ترافیک سنگین امروز پایتخت است. داستان، داستان انتخاب بین بد و بدتر نیست، بلکه انتخاب بین گران و گران‌تر است.

ماجرا از این قرار است که با وجود اجرای طرح زوج و فرد از در منازل و جریمه نقدی عدم رعایت آن، بسیاری ترجیح داده‌اند عطای وسایل نقلیه عمومی را به لقایش ببخشند و با خودروی شخصی به خیابان بیایند. دلیل این پدیده یک منطق اقتصادی عریان است.

در شرایطی که مترو و اتوبوس از ازدحام نفس‌گیر رنج می‌برند و پیدا کردن تاکسی‌های خطی به کاری شبیه به محال تبدیل می‌شود، تنها گزینه‌ باقی‌مانده، یعنی تاکسی‌های اینترنتی، با قیمت‌های سرسام‌آور خود شهروندان را غافلگیر می‌کنند.

اینجاست که آن حساب و کتاب ساده وارد میدان می‌شود. وقتی کرایه یک مسیر معمولی در اسنپ یا تپسی از شرق یا غرب تهران به مرکز شهر، از مرز ۲۰۰ هزار تومان (مبلغ اعلام شده توسط پلیس راهور برای عدم رعایت طرح زوج و فرد) عبور می‌کند، ناگهان جریمه‌ نقض طرح ترافیک، چهره‌ی دیگری به خود می‌گیرد.

جریمه‌ای که قرار بود یک عامل بازدارنده باشد، به یک گزینه‌ اقتصادی تبدیل می‌شود. شهروند با خود فکر می‌کند: «چرا باید هزینه‌ای گزاف به یک تاکسی اینترنتی بپردازم، وقتی می‌توانم با خودروی شخصی و با راحتی بیشتر تردد کنم و در نهایت، هزینه کمتری به عنوان جریمه بپردازم؟»

بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که این یک تصمیم فردی نیست، بلکه یک الگوی رفتاری فراگیر است. در واقع، سیاست‌گذار با تعیین جریمه ۲۰۰ هزار تومانی، ناخواسته کف قیمتی برای تردد در روزهای اجرای طرح تعیین کرده است.

براین اساس، کرایه مسیری از محدوده اکباتان به میدان فردوسی به ترتیب در اسنپ و تپسی، 289 و 307 هزار تومان است.

همچنین کرایه تاکسی از مبدا فلکه اول تهرانپارس (محدوده شرق تهران) تا میدان ولیعصر، در اپلیکیشن اسنپ، حدود 304 هزار تومان است و تپسی نیز 328 هزار تومان برای مسافران در نظر گرفته است.

هرگاه هزینه جایگزین‌ها (مانند تاکسی‌های اینترنتی) از این کف قیمتی بالاتر برود، شهروندان به صورت منطقی، پرداخت جریمه را انتخاب می‌کنند.

این پدیده، یک واقعیت تلخ را آشکار می‌کند: جریمه ۲۰۰ هزار تومانی در مقابل جهش قیمت‌ها، قدرت بازدارندگی خود را از دست داده است. این رقم دیگر یک «جریمه» به معنای تنبیهی آن نیست، بلکه به «عوارض» یا «بلیت» ورود به خیابان‌های طرح در یک روز بارانی تبدیل شده است؛ بلیتی که خرید آن برای بسیاری از شهروندان، از پرداخت کرایه‌های نجومی تاکسی‌های اینترنتی منطقی‌تر و به‌صرفه‌تر است.

شما در چنین شرایطی کدام را انتخاب می‌کنید؟ جریمه یا کرایه سنگین؟ نظرتان را برای ما بنویسید.